In onze vorige missives hadden we het over de wekelijkse en maandelijks minimale verplichte lectuur van stadsdocumenten voor raadsleden die naam waardig.
We vergaten hierbij het bestaan te vermelden van het maandelijkse Bulletin van Vragen en Antwoorden. U weet het misschien nog niet, maar als raadslid hebt u ook het recht om, buiten de gemeenteraad om, schriftelijke vragen – van informatieve, eerder technische aard wel te verstaan – te  stellen aan het bestuur. Het antwoord verschijnt dan in een zgn. maandelijks Bulletin. Soms wat laat en als uw vraag ietwat “inconvenient” van aard is voor de aan de macht zijnde coalitie , dan is het antwoord vast en zeker ook ietwat onbevredigend. Dat noopt u dan tot het stellen van een bijkomende vraag.
N.B. In de praktijk zijn de vraagstellers ongeveer altijd woelwaters uit de oppositie. Vandaar dat de materie die aan bod komt zeer vaak ongemeen interessant is. (En de pers er niet over rept.)

Goed.
U bent dus ongeveer dagelijks in de weer met die tool waarover we het al hadden, genaamd “e-decision”. En op uw nachtkastje ligt vanzelfsprekend het decreet lokaal bestuur.
Maar om een en ander van wat u leest altijd goed te verstaan, de draagwijdte ervan,  daarvoor hebt u een toch een  vorm van algemene politieke kennis nodig,  hier meer in het bijzonder kennis van het onderdeel “gemeentepolitiek”.

Ach ja, dat betekent weerom: lezen, lezen en nog meer lezen.
Maar waar te beginnen?
Simpel. Ga maar minstens wekelijks uitvoerig bladeren in de website van de VVSG, zijnde de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten. Lectuur genoeg. Daar vindt u info over alle mogelijke beleidsdomeinen in de gemeentepolitiek. Het VVSG-tijdschrift genaamd “Lokaal” is ook al onmisbaar.
Handboeken over gemeentelijke bestuurskunde vindt u op de website van de uitgeverij “Politeia“.
“Wegwijs in uw lokaal bestuur” is een standaardwerk  van prof. Herwig Reynaert. (Wel altijd opletten of u geen verouderde handboeken aan het raadplegen bent.)
En dan zijn er nog de vele portalen (nieuwsbrieven)  van diverse Departementen. Abonneer u alleszins op het “Steunpunt Bestuurlijke Vernieuwing” en het “Agentschap Binnenlands Bestuur”.
U moet dat alles niet uit eigen zak betalen. Uw fractie krijgt daar geld voor !

We gaan het maar eens vlakaf zeggen.
Als u niet bereid bent om – laat ons zeggen – zowat per dag gemiddeld een uur te besteden aan literatuur over gemeentelijke politiek en (lokale) documenten, stel u dan maar géén kandidaat. (En als het al zou gebeurd zijn, laat u maar schrappen van de lijst.)
Even opmerken dat de maand mei u normaliter een stapel werk zal bezorgen:  dan komt de jaarrekening aan bod. September kan ook bijna onoverkomelijk lastig zijn: dan komt het budget  aan bod. Allemaal honderden bladzijden.

P.S.
We willen wel graag nog één brief wijden aan wat ons in al die jaren (35?) waarbij we de gemeenteraad volgen het meest heeft gestoord bij de observatie van  onze raadsleden.

De vorige keer stelden we aan onze nieuwe kandidaat-raadsleden voor dat zij zouden doen wat de huidige raadsleden in meerderheid evenwel NIET doen: wekelijks de notulen van het CBS doorploegen en maandelijks minstens de ‘memorie van toelichting’ (met de bijlagen) van de agendapunten van de gemeenteraad lezen.

U krijgt al die documenten (en nog véél meer) trouwens in de schoot geworpen.

Het volstaat van iets wat men hier onder mekaar gemeenzaam als
“e-decision” aanduidt  te raadplegen.

Dat is een portaal of soort website met de naam: https://kortrijk.onlinesmartcities.be. 
Alles wat u nodig hebt aan informatie over gemeentelijke dossiers staat daar te vinden. (Vroeger kregen de raadsleden dat allemaal op papier thuis bezorgd: soms tot 4 kg toe, – men had er zelfs een zak voor nodig.)
Noteer nu al dat er op vrijdagvoormiddag 14 december voor de nieuwe raadsleden een soort les wordt gegeven over wat een raadslid in verband met zijn mandaat zoal hoort te weten. De vraag hoe om te gaan met “e-decision” hoort daar natuurlijk  bij. (De anciens worden zelfs uitgenodigd op die informatieve vergadering, – en gelukkig maar.)
Er rinkelt geen belletje of zo als er op “e-decision” plotseling iets nieuws komt op te staan. Zaak is dus om die tool zéér regelmatig te raadplegen. Méér dan een keer per week. Er zijn nog altijd anciens die dat niet doen en/of niet kunnen. Of het bestaan ervan misschien zijn vergeten…

I DON’T LIKE READING STUFF
THAT INFORMS ME OF THE OBVIOUS
I LIKE TO BE SURPRISED

U moet er bij het lezen van al die documentatie wel altijd uw scherp verstand bij houden!
Tijd voor een lesje?
Stel dat u de gedachte bekruipt om eindelijk eens een recent meerjarenplan (MJP) te doorbladeren. Bijvoorbeeld dat voor de periode 2020-2025. U wil namelijk nu al een beetje beslagen voor de dag komen.  Groot gelijk! Dan is het wel geraadzaam te bedenken dat de gegevens die u daarin vindt niet slaan op de lopende  legislatuur 2019-2024. 
Die fout wordt vaak gemaakt.  De jaren van een MJP gelijkstellen aan die van de bestuursperiode. Zo beweert men (onder meer de burgemeester) bijvoorbeeld aan de hand van het MJP 2020-2025 dat het bedrag van de investeringen in deze periode met 50 procent zal stijgen in vergelijken met de vorige. Ah ja? Op het eerste gezicht zal u dit als onschuldige neofiet beamen. In 2019 investeerde de stad 20,2 miljoen euro, en zie: in 2020 loopt dit bedrag op tot 31 miljoen.  
De burgemeester heeft gelijk !? Neen. Wat niet gezegd wordt is dat in het jaar 2020  “de grote inkanteling” is gebeurd. Het zgn. stadsbudget slaat nu ook op – niet enkel –  het OCMW, maar ook op de begrotingen van de vroegere zeven gemeentelijke vzw’s en de autonome gemeentebedrijven zoals Parko en het SOK. Al die investeringen worden nu samengeteld en voorgesteld als één (stads)budget.

Wat willen we u, beste kandidaat-raadslid, met dit verhaaltje nog zeggen?
Dat u nog veel naslagwerken en portalen (websites, nieuwsbrieven) moet  raadplegen om bepaalde zaken in het gemeentebeleid juist te kunnen situeren. De alternatieve stadskrant Kortrijkwatcher ook, met permissie gezegd.


(Dat is voor een volgende keer.)

Aan de ouwe leden die opnieuw kandideren heb ik niet veel meer te zeggen.
Voor zover zij onze alternatieve elektronische stadskrant nog volgen, weten ze wel wat ik zo ongeveer over hun handel en wandel denk. Over het gehalte van hun kennis en werkkracht, bij de meesten. De slaafse partijtucht. (Ook al te wijten aan een volslagen gebrek aan politiek bewustzijn.) Troost? Voor bepaalde schepenen en zelfs voor een luttel aantal raadslid (twee of drie? bon: vier of vijf dan) durven we wel een uitzondering maken. (En één van de beste, Benjamin Vandorpe (Cd&V) heeft het dan nog afgetrapt.)

De officiële kandidatenlijsten zijn nog niet voorgedragen (dat moet uiterlijk op 14 september) maar we vermoeden nu reeds dat uitgerekend een aantal van die anciens die politiek NIETS in te brengen hadden tijdens de zittingen (geen seconde opletten, maar gewoon volop aan ‘tele-thuiswerken’ deden) het toch zullen wagen om opnieuw op te komen. Dat is dus het soort van politieke gedrag dat we nooit zullen begrijpen. Het moet zijn dat zij daar op een of ander manier in hun privé-leven toch een bepaald onbekend voordeel uit halen – anders moeten we ze gewoon zot verklaren. Onaansprakelijk.

Beste nieuwe kandidaten,
Het is altijd zo ontroerend om te zien met wat voor kinderlijke argeloosheid u hebt aanvaard om op een lijst te gaan staan. Misschien was u zelf wel verbaasd dat bepaalde figuren van een bepaalde partij u zo belangrijk vonden, terwijl men u (met enig gewichtig vertoon) toch maar een plaats van het zeventiende knoopsgat heeft aangeboden. Tja, moeilijk om ernaast te kijken. Een partij hanteert bij de lijstsamenstelling gewoon criteria zoals: geslacht, leeftijd, woonplaats, kennissenkring, beroep (liefst horeca), hobby’s. Populariteit.

Er is één indicatie VAN GEEN TEL, de vraag namelijk of u iets afweet van gemeentepolitiek.
Men heeft u bijv. zelfs niet gevraagd of u enkele schepenen kent, samen met hun hoofdbevoegdheid. Of uitgevist of u weet waar en wanneer gemeenteraadszittingen doorgaan. Kent u het bestaan van zoiets als een commissievergadering? Of van een ‘Verenigde Raadsommissie’? Het enige wat van belang is, dat is de screening die naging in hoeverre u kunt dienstig zijn als stemmentrekker. Nu meer dan ooit, aangezien de lijst met het hoogste aantal stemmen ipso facto het burgemeesterambt in de wacht sleept. (En als u per ongeluk dan toch iet of wat afweet van gemeentepolitiek, vertel dan vooral niet dat u een fervent lezer bent van deze “kortrijkwatcher”.)

Op de installatiezitting van de nieuwe gemeenteraad (u weet toch wanneer dat is?) zweert men tegenwoordig dat men de verplichtingen van het mandaat zal nakomen.
Laat ons even nagaan wat dat zoal zou kunnen inhouden.
U kan natuurlijk onvoorstelbaar veel tijd besteden aan deelnamen aan recepties allerhande, voetbalmatches, begrafenissen, festiviteiten, netwerken (tooghangen), kaartingen, wijkkermissen. Daar hebben we het nu niet over, alhoewel we raadsleden kennen die net door dit soort van activiteiten geacht worden van zeer bekwaam te zijn. “Dat is ne goeien zeg !” (Als het om een vrouw gaat: ”t is en goeie, ze mag t’er zijn!”) Vergeet ook niet van aan voorbijgangers op straat – in het voorbijgaan! – met een zekere regelmaat te vragen: “Hoe is’t?” (Loop dan door.)
Tja, zonder aanwezigheidspolitiek besta je gewoon niet.

Als u kinderen hebt, dan is het u ongetwijfeld al opgevallen dat zij (soms dagelijks) ‘huiswerk’ hebben, en daar toch wel na schooltijd nog een uur of zo mee bezig zijn.
U kan als verkozen raadslid na uw job dagelijks gewoon niks doen, tenzij op woensdag. Dan loopt op uw PC normaliter het wekelijks verslag – de notulen – van het College van Burgemeester en Schepenen (het CBS) binnen. Van de voorbije week, wel te verstaan, of zelfs van twee weken tevoren. (Vandaar dat u jammer genoeg eigenlijk dagelijks de lokale Kortrijkse pers moet lezen. Hoe treurig de kwaliteit van die lokale gazetten ook is, het is nu eenmaal zo dat burgemeesters en schepenen intussen het maar normaal zijn gaan vinden om eerst aan die persmuskieten te vertellen wat ze van plan zijn. Zij krijgen de primeurs. Als u ooit verkozen raakt, beste kandidaat, dan mag u dat niet meer dulden.
Zo’n notulen kunnen wel driehonderd en méér bladzijden tellen. Gelukkig slaan veel van die bladzijden op het goedkeuren omgevingsvergunningen die politiek irrelevant zijn, – maar het is toch oppassen geblazen als het om regularisaties gaat of grotere bouwprojecten.

CBS-notulen zijn waarlijk van wezenlijk belang.
Zij vertolken de essentie van het politieke beleid. Wie die niet grondig leest is het niet waard om raadslid te zijn. Het absolute ‘minimum minimorum‘ hier is dat men minstens die agendapunten (én de bijhorende dossiers) leest die slaan op de materies van de Raadscommissie waar men lid van is. Helaas, wat zien we in de praktijk? Raadscommissies zijn vaak van ultra-korte duur (10 minuten!) en uit de verslagen ervan (ja, beste kandidaten, die bestaan) blijkt dat telkens dezelfde één of twee raadsleden het woord nemen.

Bon.
Er is dus voor een raadslid die naam waardig al één avond per week te besteden aan zijn/haar huiswerk als verkozen vertegenwoordiger van de Kortrijkse bevolking.
Maar één keer per maand krijgt hij/zij nog een document in de maag gesplit waarmee men zich een hele dag mee kan onledig houden: de zgn. memorie van toelichting bij de agendapunten van de maandelijkse gemeenteraad. We kennen raadsleden die er prat op gaan dat ze die “memorie” hebben gelezen. Maar dat is in feite slechts een samenvatting van de echte dossiers, behorend tot die agendapunten. Bij wat sommigen bestempelen als “een zware gemeenteraad” kunnen al die dossiers – in papier omgezet – een stapel vormen van een halve meter hoog, of bijna.
Beste kandidaat-raadsleden,
U moet die stapel documenten in uw PC niet helemaal gaan doorbladeren.
Maar we kunnen u reeds als een goed raadslid beschouwen als u net die dossiers hebt gelezen die slaan op agendapunten die waarlijk van essentieel belang zijn voor de gehele Kortrijkse bevolking.
Of alleszins die materies die behoren tot uw PORTEFEUILLE.
En hier raken we een zaak aan die in de volgende nieuwe gemeenteraad eindelijk een keer volledig moet doorgevoerd. Het zou zo moeten zijn dat binnen iedere fractie ieder raadslid afzonderlijk tot taak heeft om zich te specialiseren in één of enkele beleidsdomeinen. Daarmee gezag verkrijgt. Woordvoerder wordt. Zodat de mensen zeggen: dat is een goeie!
Beste nieuwkomer, probeer dat systeem een keer door te voeren in uw fractie. Begin er zelf mee.

(Wordt vervolgd.)

We zijn er eigenlijk nog niet mee gestart, weten namelijk niet waarmee eerst te beginnen. Stof en bedenkingen te over.
Lang, zeer lange geleden (2006 en 2007) deden we hier in deze alternatieve stadskrant al iets gelijkaardigs: een soort boodschap formuleren met raadgevingen, zelfs richtlijnen ten aanzien van nieuwbakken raadsleden.
Het ging toen om twee stukken, met als titels: 1) “Heeft een raadslid veel werk?” en 2) “Het minimum minimorum aan dagelijks werk van een gemeenteraadslid”.
Niet dat we zelf ooit raadslid zijn geweest! Maar aan ervaring ontbreekt het schrijver dezes in het geheel niet.
De Kortrijkse gemeenteraadszittingen volgen we al zonder onderbreking sinds 1991 en vele jarenlang konden we van zeer nabij het politieke leven van diverse raadsleden meemaken als “adviseur” (speechschrijver) en zelf een heel aantal jaren als een soort fractiesecretaris. Ja, we hebben gedurende een periode van een twintigtal jaren achter de coulissen een en ander kunnen meemaken. Beleven!
Raadsleden die zelfs de hen toegezonden stukken niet eens open maakten. Dossiers niet wisten liggen. Er niet van op de hoogte waren hoe en waar een mogelijke tussenkomst in te dienen. (Zelfs niet geloofden dat zoiets kon of mocht.) Geen e-mail konden open maken.
Anderzijds hebben we ook méér dan één schepen gekend die van toeten noch blazen wist.
De onkunde en non-interesse is grosso modo nog altijd groot. Ik durf bijvoorbeeld zonder verpinken beweren dat (de schepenen nu even niet meegerekend) de kwaliteit van het stadsbestuur (het beleid) er in het geheel niet zou onder lijden als we het aantal raadsleden tot een vijftal zouden terugbrengen. (Awel, ‘t is goed, – zes dan.)
Waarlijk, opnieuw tijd voor een lange brief om het maximale te maximaliseren.

P.S.
We hebben het wel over Kortrijk.
Ik heb geen vergelijkingspunten met andere steden!