De onderste steen moet boven in verband met de bouw van die nieuwe hoofdkazerne van de hulpverleningszone op Evolis, maar in feite moet over heel het beleid van de HVZ een hartig woordje gezegd, zeker in de Kortrijkse gemeenteraad als grootste kostendrager van heel de organisatie.

In onze vorige editie las u voorbeelden van de waarlijk nietszeggende verslagen van het zonecollege en van de zoneraad. Tenenkrullend: weet u dat we zelfs niet konden achterhalen hoe het zonecollege is samengesteld? (Van de -theoretisch openbare – zoneraad hebben we zo ons vermoeden: de 14 burgemeesters, als ze er al op aanwezig zijn.)
In opperste wanhoop (en beschaamd) hebben we de samenstelling van het zonecollege opgevraagd bij “gemini google“. Antwoord: “De officiële leden van het College zijn niet publiek bekendgemaakt.”
Hoe wordt er gestemd in die bestuursorganen? Huishoudelijke reglement? Onbekend. Statuten van Fluvia? Niet te vinden. Oprichtingsakte ook al niet. We stootten in onze zoektocht toevallig wel ergens het ondernemingsnummer van de HVZ: 0500 929 774. Maar het Staatsblad helpt ons niet verder over akten of wijzigingen ervan. Jaarrekeningen op de balanscentrale van de Nationale Bank? Spoorloos.

Hoe is de verdeelsleutel voor de jaarlijkse toelagen, de ‘gewone’ investeringen, de bouw van de hoofdzetel bepaald? Probleem is dat Fluvia (bijv. op haar website) de zgn. kaderovereenkomst van 2020 met de 14 gemeenten (over het algemeen functioneren van de zone) niet eens publiceert. Volgens onze Googlevriend ‘Gemini‘ zou die verdeelsleutel gebaseerd zijn op twee criteria: het bevolkingsaantal van de deelnemende gemeenten en het “risicoprofiel” (voor calamiteiten) ervan. Het Kortrijkse risicoprofiel zou 11,11 procent bedragen en – rekening houdend met het bevolkingsaantal – zou de verdeelsleutel voor onze stad dan neerkomen op 12,26 procent. Dan is die wel fel gewijzigd! (Waar, wanneer, waarom?) Zoals al hier gemeld: voor dit jaar dragen we voor 37,26 % bij in alle ontvangsten van de HVZ Fluvia.
Dus ook voor de nieuwe multidisciplinaire hoofdkazerne in Kortrijk. Een veiligheidscentrum. (We kunnen niet genoeg benadrukken dat het om meer gaat dan zomaar een onderkomen voor de korpsen van Kortrijk en Zwevegem.)
Over de plaatsingsprocedures van het project vonden we ook al niks. Wijze van gunnen, selectie, ramingen? Geen jota. We kennen enkel het studiebureau, de TV “Archiles architecten en Compagnie O”, geselecteerd door de Vlaamse Bouwmeester. (Motivering, offerte, plan??) En in de projectomschrijving repte de Bouwmeester over een budget van 15 miljoen euro, excl. btw en ereloon. Grappig (nou ja) is dat de bijdrage van Kortrijk alleen al 15 miljoen bedraagt….

Zeer bizar is dat de zoneraad in een ongetwijfeld onbewaakt moment gewag maakt van een ereloon van 9,23% en dat dit neerkomt op een kost van 1.524.120,55 euro, zonder btw. Als we daar de regel van drie op toepassen lijkt het er toch op dat het project toen werd geraamd op 16,5 miljoen, zonder btw.
Fluvia-voorzitter gaf in de pers in eerste instantie mee dat het project 20 miljoen zou kosten en even later dat het duurder zou uitvallen, te weten: 26,6 miljoen. Alweer zonder enige toelichting over de offertes.
In de laatste zoneraad (en college) van 28 juni is de aanbesteding van het kazerneplan op Evolis geagendeerd. En verslag daarvan is er nog niet. Maar daar moeten we toch niets van verwachten. tenzij een onverlaat uit de Kortrijkse gemeenteraad daarover op de laatste zitting van september aanstaande (nog voor de verkiezingen) durft te interpelleren.
Voor de goede orde nog eens duidelijk maken in hoeverre stad Kortrijk bijdraagt aan het project op Evolis, althans volgens het laatste meerjarenplan 2020-2027; de vierde aanpassing (actieplan 7.4.5).
– Reeds gerealiseerd; 3.353.400 euro.
– Nog te realiseren tijdens dit meerjarenplan: 5.357.696 euro.
– Nog te realiseren na het meerjarenplan: 6.784.545 euro.
Totaal: 15.495.641 euro.
Maar niet te vergeten; we hebben voor 2/3 bijgedragen in de aankoop van de grond op Evolis.
Dat kwam neer op 1.446.713 euro. (Zwevegem staat in voor 1/3de, te spreiden over 50 jaar.)
Allemaal te herzien, samen met die vroegere kaderovereenkomst.
Dat hoofdkwartier van Fluvia komt er met een jaar vertraging.

Wat wil een geïnteresseerde burger-belastingsbetaler voortaan (minstens) zien op de website van de HVZ Fluvia?
– Statuten;
– De kaderovereenkomst tussen de 14 gemeenten;
– Begrotingen en jaarrekeningen (met toelichting);
– Volwaardige verslagen van de zoneraad;
– Geheel het dossier van het kazerneplan op Evolis.

Excuseer beste lezer, maar dit vierde stukje in mijn vervolgverhaal zal wanordelijk verlopen. Wij zijn namelijk zo boos over het beleid van de hulverleningszone (HVZ) dat we er gewoon niet willen en niet kunnen toe komen om hier op een beetje deftige manier onze bedenkingen te ordenen.
We schrijven er maar op los dus, naargelang wat ons te binnen valt.
En we hopen dat er nog een Kortrijks raadslid is te vinden dat in de laatste gemeenteraad voor de komende verkiezingen (zitting op 9 september) onze burgemeester wil interpelleren over de Fluvia-organisatie. Aanleiding is natuurlijk dat ongelooflijk geklungel rondom de bouw van een nieuwe hoofdzetel voor de HVZ én een nieuw onderkomen voor de brandweerposten Zwevegem en Kortrijk op het Evolis-bedrijventerrein. Ten slotte is Kortrijk zowat de grootste participant in de kosten van het project en overigens in de gehele werking van de HVZ. (Zie de verdeelsleutels vermeld in ons vorig stuk.)
Maar het gaat om meer. Wat ons in het bijzonder tegen de borst stoot is de volkomen ondoorzichtigheid van het beleid. Zoals eerder vandaag nog gezegd, het is kortrijkwatcher nog nooit overkomen dat hij de meest voor de hand liggende informatie over een bepaald onderwerp praktisch geheel en al moet opzoeken via Google en – nog erger- door als een hopeloze, onkundige domoor vragen moest gaan stellen aan die chatbot “gemini”. (Met betrekking tot een onderwerp als een publiek, openbaar bestuur ervaren we deze manier van informatievinding als een grove vernedering. Kortrijkwatcher is een obstinate fan van officiële bronnen.)

Fluvia is niet zomaar een organisatietje hoor. De intercommunale (dat is het toch?) omvat 14 gemeenten van Zuid-West-Vlaanderen met 15 brandweerposten voor meer dan 700 medewerkers (waarvan 6o beroepskrachten) en dit ter algemene beveiliging van 300.00 inwoners en 24.000 ondernemingen. Denk ook aan wespennesten.
De ontwerpbegroting van de zone voor dit eigen dienstjaar 2024 voorziet voor 20,74 miljoen euro aan uitgaven in ‘”gewone dienst” en daartegenover 19,45 miljoen euro aan ontvangsten. Personeelskosten: 15,67 miljoen. In “buitengewone dienst” raamt men zowel de uitgaven als de ontvangsten op 5,8 miljoen. De investeringen en overdrachten (subsidies) worden nergens toegelicht.

En zie, er valt ons nu onverwacht iets te binnen, iets wat we zeker niet mogen vergeten.
Fluvia mag volgens de bestemmingsvoorschriften van het bedrijventerrein Evolis aldaar eigenlijk geen hoofdzetel bouwen. Maar op een speciale ‘projectvergadering”‘ van 9 november 2023 hebben 10 Kortrijkse ambtenaren, 3 medewerkers van Fluvia, 3 architecten en 1 zaakvoerder van het project en 2 Kortrijkse kabinetsleden beslist dat wel degelijk kan worden gesteld dat de gevraagde plannen een afwijking op de bestemmingsregels van Evolis toelaten. (Merk op: geen enkele burgemeester of schepen was aanwezig op die vergadering, zelfs niemand van Leiedal, en ook niet de voorzitter van Fluvia.)
Hoe heeft men dat gefixt?
Wel, het gaat om een project, een handeling van algemeen belang met een ruimtelijk beperkte impact. En jawel: bij nader toekijken omvat het project niet louter en alleen zomaar het optrekken van een klassieke brandweerkazerne. Men beoogt een multifunctioneel gebouw met een administratief luik, een logistiek centrum, een crisiscentrum en een belevingscentrum.
Na veel zoeken vonden we de projectomschrijving van de ‘Open Oproep’ (OO 4001) van de Vlaamse Bouwmeester tot het selecteren van kandidaten-architecten voor de studieopdracht. Daaruit vernemen we dat voor de toekomst nog is gedacht aan de realisatie van een facility center én een mobipunt.
En weet je wat? Dat algemeen belang kan daarom ook gemotiveerd door het feit dat het een ambitie is om bepaalde ruimten en functies te delen met (niet nader genoemde) derden. Een ‘breed gebruik’ nastreven is het doel. Méér: het is een principe !

En hier komt nu de kat op de koord.
U zal zich herinneren dat Fluvia-voorzitter Francis Benoit onlangs met de verrassende mededeling op de proppen kwam dat de ingediende offertes bij de aanbesteding véél te duur waren. Zeker 4,5 miljoen. Het aanbestedingsdossier moet nu helemaal “herwerkt”. Ja zeg.
– Moet er dan niet een geheel nieuwe plaatsingsprocedure opgestart?
– Probleem is dat men wil besparen op de kosten door een aantal lokalen te “herschikken”. Misschien een verdieping supprimeren? Dat wil zeggen (maar men zegt het niet, althans niet publiek) dat het principe van “deelbaarheid door derden” wordt “gereduceerd”. Tast dit dan de aanname niet aan van het ‘algemeen belang’ van het project?

Beste lezer,
u denkt nu waarschijnlijk: hoe weet die gast (kortrijkwatcher) dat allemaal?
Hewel, door rondom zijn oren urenlang te googlen bij alle mogelijke instanties. En dat maakt ons juist zo boos.
De hvz Fluvia wordt bestuurd door een zoneraad van burgemeesters en een zonecollege. Het is een politiek orgaan, een rechtspersoon. De verslagen ervan moeten (decretaal verplicht) publiek gemaakt.
De zoneraad is zelfs openbaar, maar geen mens, waarschijnlijk ook geen pompier die dat weet.
Ik heb alle (in principe maandelijkse) verslagen sinds januari 2018 tot nu doorgemaakt. Daar staat dus niks substantieel in. De zgn. verslagen zijn inhoudelijk praktisch identiek aan de agendapunten. Je verneemt dan bijv. zaken als: “het zonecollege (of de zoneraad) neemt kennis van de Open Oproep van de Vlaamse Bouwmeester van het studieproject van de realisatie van de hoofdkazerne te Kortrijk.”
Om de haverklap lezen we dat men ‘kennis neemt van de stand van zaken‘ van het kazerneproject.
Om ons tot dit thema te beperken geven we even een opsomming van de ‘verslagen’ over dat kazerneproject op Evolis.
– In januari 2020 verschijnt het eerste bericht hierover : men keurt de afsprakennota met Leiedal goed. (Welke, dat moet men dan maar raden.)
– Maart 2020: men gaat akkoord met het voorbereidingsproject Evolis met de Vlaamse Bouwmeester.
– Mei 2020: men neemt kennis van de kaderovereenkomst van 28 april met een stappenplan om tot een finale overeenkomst te komen. A ja ! Geen tekst van een kaderovereenkomst gevonden. (Zit in de bijlagen van een gemeenteraad, maar als eenvoudige burger zien we die niet.)
– November 2020: men neemt kennis van de selectie van de Vlaamse Bouwmeester. (Zeer goed.)
– December 2020 en januari 2021: (idem.)

In januari 2021 blijkt er iets verdacht aan de hand. Er is een vordering van een architect in verband met de selectie van studiebureaus. Een rechtszaak! (Geen nadere informatie.)
Voor de rest van dit jaar 2021 in de verslagen of agenda’s niets meer te merken over het kazerneproject. (Des te meer over de uitgave van een brandweerkalender.)

2022 nu.
– Januari: de gereserveerde’ grondpositie’ op Evolis is effectief ter beschikking gesteld. (Geen oppervlakte, geen koper, geen prijs aangegeven.)
– April: er is een architect aangesteld. (Wijzelf hebben die gevonden!)
Op 24 juni 2022 een bizar en nog wel een ongewoon concreet bericht.
Het ereloon van de architect is bepaald op 9,23 procent. Dit staat er werkelijk te lezen: 1.524.122,55 euro, of met BTW dan: plus 320.085,32 euro. (Kunnen we hier de prijs uit afleiden van het kazerneproject?? Er valt ons weer iets te binnen. De Vlaamse Bouwmeester had het over een project van 15 miljoen, zonder BTW.)

2023
– Oktober: geconstateerd wordt dat het activiteitenverslag voor dat jaar een uitleg bevat over het uitvoeringsplan, de timing, de financiering van het kazerneplan. (Niets van te merken!)
– Mei: er is een schrijven gericht aan de 14 gemeenteraden met de vraag om een ‘feed back’ over de financiering. (In de Kortrijkse gemeenteraad niets van terug gevonden.)

2024
Nou zeg. Op 8 juni is in het zonecollege en in de zoneraad de aanbesteding ter sprake gekomen.
Punt 11. Waarschijnlijk is dat het moment waarop men inzag dat de kosten veel te hoog opliepen.
Punt 12 gaat over het opstalrecht. (Ergens hebben we vernomen dat dit recht nu toekomt aan Fluvia zelf, en niet aan de gemeente Kortrijk of Zwevegem.)

(Wordt vervolgd. Met nog een verslag over de wijze waarop we als infantiel worden bejegend. )

Kortrijkwatcher kent uit deze bestuursperiode geen enkel groots project dat zo knullig verloopt en bemeesterd wordt als dat van de bouw van een nieuwe hoofdkazerne (hoofdzetel) voor de hulpverleningszone (HVZ) Fluvia op het bedrijventerrein Evolis in Kortrijk. Bij gelegenheid krijgt u daar nog wat staaltjes van te horen. Volstrekt ergerlijk is ook nog dat de publieke informatie over heel dat kazerneringsplan volkomen ondermaats is. Soms nihil. Zo hebben we een serie vragen in petto waar we geeneens een antwoord op vinden, zelfs niet in die officiële maar volstrekt inferieure verslagen van het zonecollege en de zoneraad van de HVZ. (We hebben AL die maandelijkse verslagen gelezen van januari 2018 tot juni van dit jaar. Een verschrikking!..)

Wat kost dat nieuwe hoofdkwartier (én multidisciplinair veiligheidscentrum)? Wie bekostigt dat allemaal?
Helaas moeten we ons baseren op wat de gazetten ons voorschotelen, en dit op basis van wat HVZ-voorzitter Francis Benoit (Kuurnes solo-slim burgemeester) kwijt wil. En die lokale reporters hebben niet het lef noch de kennis om bij de ontwerpers of de bouwfirma te polsen om ietwat nadere informatie.
Documenten over de wijze van gunnen, de kandidaten, de aanbesteding, de offertes voor de bouwopdracht hebben we nergens gevonden. Het activiteitenverslag van het jaar 2023 – ook gelezen! – vermeldt nochtans dat van alles is besproken in de zoneraad van oktober van dat jaar. Dus zijn we stante pede gaan kijken naar dat rapport. Het punt staat niet eens geagendeerd!

Beste lezer,
als slechte Qortrijkzaan wilden we niet opgeven en in onze zoektocht ten minste te weten komen hoeveel stad Kortrijk (dat zijn wij!) financieel bijdraagt in het project.
Hoewel de zaak zeker al aansleept sinds het jaar 2019 kon de voorzitter van Fluvia pas op 7 februari van dit jaar de plannen van de nieuwe hoofdkazerne en (toebehoren) wereldkundig maken. Totale kostprijs iets van 20 miljoen. Dat was hoogstwaarschijnlijk het geraamde bedrag want op 11 juli laatstleden moest Francis Benoot toegeven dat men zich wat had misrekend. Het project zou 26,5 miljoen kosten en de voorzitter vond dit (zonder nadere toelichting) toch 4,5 miljoen euro te duur. Hij liet ook uitschijnen dat meer speciaal stad Kortrijk daar geen vrede zou kunnen mee nemen. Waarom?
Reden genoeg voor kortrijkwatcher om met verdubbelde ijver op zoek te gaan naar de manier waarop dat project eigenlijk wordt gefinancierd. Gevonden, en heus niet in de verslagen van de zoneraad. Wel in een Kortrijks Collegebesluit van 20 november 2023. De 14 gemeenten die deel uitmaken van de hulpverleningszone participeren wel degelijk in de kosten. We vonden zelfs de verdeelsleutel, maar weten helemaal niet waarop die is gebaseerd.
En zie nu een keer waarom stad Kortrijk niet echt kan gecharmeerd worden door de meerkost van – in feite – 6,5 miljoen.

Het Kortrijkse aandeel bedraagt niet minder dan 37,26 procent. En dat van Zwevegem (waarvan het korps ook onderdak zal vinden in het nieuwe hoofdkwartier) slechts 6,84 procent, dat is nu in geld omgezet ‘slechts” 288.379,55 euro.
In geld uitgedrukt betaalt onze stad voor dit jaar 2024 een investeringstoelage voor de kazerne ter waarde van 1.570.909,66 euro. Vorig jaar was dat nog 1.232.775,73 euro.
De financiering verloopt overigens heel grillig. (Wij zeggen dat niet, wel de schepen van Financiën.)
In het jaar 2020 heeft Fluvia voor zijn Evolis-kazerneringsplan niets opgevraagd zodat we in 2021 dan het dubbele hebben betoelaagd: 2.235.600 euro. In 2022 ging het om het “normale” bedrag van 1.117.800 euro.
Totaal aandeel van Kortrijk voor de periode 2020-2024: 6.157.084 euro.
Maar voor hoeveel jaren moet Kortrijk (en de andere gemeenten) nog een investeringssubsidie uitbetalen? Dat we het niet weten! Maar volgens het laatste Kortrijkse meerjarenplan (vierde aanpassing) moet ‘het ergste’ nog komen.
– In 2025 verwacht Fluvia van ons nog 2.554.010 euro.
– In 2026 niet minder dan 5.666.745 euro en (ten slotte??)
– In 2027 terug dat ‘basisbedrag’ van 1.117.800 euro.
Reken maar uit.

Stand van zaken volgens ons meeste recente Kortrijkse meerjarenplan?
Kortrijk heeft reeds voor 3.353.400 euro “gerealiseerd”, moet in de periode van dit meerjarenplan nog 5.357.696 euro realiseren, en daarna nog een keer 6.784.545 euro. Onze eigenste bijdrage (zonder die van de 13 andere gemeenten) zou dus in het totaal 15.495.641 euro bedragen.

Het is nog niet gedaan.
Stad Kortrijk heeft aan Leiedal (eigenaar van het bedrijventerrein Evolis) de nodige grond gekocht voor de kazerne: 1 ha 49 a 66 ca. Aan 145 euro per m² geeft dat 2.170.070 euro. (Goedgekeurd in de gemeenteraad van november 2022.) Het Zwevegemse korps moet daar 1/3 van betalen bij middel van een erfpacht met een jaarlijkse canon van 14.467 euro, te indexeren, en met ingang van 1 januari 2023.
Dat zou dus gaan om een som van 723.357 euro, te spreiden over…50 jaar.

P.S. (1)
Voor dit jaar betalen de 14 gemeenten samen een investeringstoelage van 4.216.075,30 euro voor de kazerne.
Nog gemeenten met een hoge verdeelsleutel zijn Waregem (10,83% = 456.600,96 euro), Menen (9,95% = 419.499,49 euro), Wevelgem (8,06% = 339.815,67 euro).
P.S. (2)
Diezelfde verdeelsleutel geldt ook voor de berekening van de jaarlijkse dotatie aan Fluvia en voor andere, “gewone” investeringen. Zo betaalt Kortrijk dit jaar nog als exploitatiedotatie 4.191.750 euro en voor doordeweekse investeringen 596.160 euro.

Ja, het gaat hier wel degelijke nog om een woord vooraf.
We zijn namelijk al zowat twee halve dagen aan het zoeken naar wat meer informatie over dat project van de hulpverleningszone (HVZ) Fluvia om op het bedrijventerrein Evolis een nieuw hoofdkwartier te bouwen. Eenvoudiger, volkser gesteld: een gloednieuwe brandweerkazerne voor de korpsen Kortrijk en Zwevegem, evenwel met van alles erop en eraan. Later meer daarover.
Met pompiersprojecten heb je altijd last.
U kan (zum beispiel) niet geloven hoeveel moeite ons dat indertijd gekost heeft om de gang van zaken te volgen bij de restauratie en de ombouw van de oude Kortrijkse kazerne naar een zgn. deelfabriek. Meer speciaal de duur van het project en de bijgaande evolutie van de kostprijs. (Ja, die studieopdracht dateerde al van in april 2020 en de kostprijs is intussen opgelopen van ca. 3,8 miljoen naar 6,7 miljoen.)

Hoewel de huidige voorzitter van de HVZ Fluvia tegenwoordig niemand minder is dan de Kuurnse burgemeester, hebben we alweer te maken met een ongelooflijk staaltje van typisch Kortrijkse, geheel onbeschaamde aankondigingspolitiek.
Weet u wel dat al in het jaar 2020 de Vlaamse bouwmeester verzocht werd om Fluvia bij te staan in het zoeken naar een ontwerper van de nieuwe “hoofdzetel” van de HVZ? Na een selectieprocedure (52 kandidaten!) heeft men dan op 22 oktober 2020 vier bureaus weerhouden. De laureaat werd “Archiles Architectenbureau, Compagnie O”. Overigens werd door het Kortrijkse College al op 24 januari 2020 een afsprakennota met Leiedal goedgekeurd om op het Evolisterrein van de intercommunale een kazerneproject op te zetten. (Dat was wel tegen alle bestemmingsregels van het bedrijventerrein in, maar men vond dat een en ander sloeg op een zaak van algemeen belang.)

Aankondigingspolitiek !
– Over het project is uiteraard al eind het jaar 2019 gepalaverd.
– Op 7 februari van dit jaar 2024 worden met de klassieke bombarie (op radio en TV en in de gazetten) de plannen en foto’s van het nieuwe Fluvia-hoofdkwartier voorgesteld. Politiekers preus lijk veertig. Kostprijs 20 miljoen euroots. Eind van de werken al zeker in 2026.
– Op 11 juli (ook van dit jaar) vindt de voorzitter van Fluvia plots dat de aanbestedingsprijs te duur uitvalt. Een offerte van 26,5 miljoen, en dat lijkt Francis Benoit waarlijk 4,5 miljoen (géén 6,5 M!) teveel. De grootse plannen moeten herwerkt, geminimaliseerd. (Het aandeel van Kortrijk in de kostprijs wordt zeker te hoog.)

(Wordt vervolgd maar we weten nog niet wanneer. Dat begrijpt u wel, beste lezer.)