We menen het.
Raadsleden die hun werk doen verdienen niet (en nooit) genoeg.
Dit jaar zal een raadslid dat alle maandelijkse zittingen en commissies bijwoont zowat 3.608 euro bruto verdienen. Hierbij gaan we er van uit dat er 11 raadszittingen per jaar zijn en evenveel commissievergaderingen. Per vergadering zal er een (nog niet-geïndexeerd) bedrag van 164 euro (bruto) presentiegeld uitbetaald worden.
Daar moet natuurlijk de bedrijfsvoorheffing van afgetrokken worden.
Normaliter bedraagt die voor een eerste schijf tot 500 euro 27,35 procent. Van 500,01 euro tot 650 euro is dit 32,30 procent en boven 650 euro 37,35 procent.
Dat laatste procent op de bovenste schijf is zwaar om te dragen.
Een normaal aanwezig raadslid kan zich dus dit jaar aan ca. 2.319 euro netto verwachten.

Is dat veel?
We bekijken dat even per uur vergaderen.
Laat ons zeggen dat een commissievergadering een half uur duurt.
(Soms is dit slechts 7 minuten want heel vaak maken raadsleden niet de minste bemerkingen bij de agendapunten.)
Dat levert, laat ons zeggen, 6 uren op aan commissievergaderingen.
De duur van een gemeenteraad is natuurlijk sterk afhankelijk van de “zwaarte” van de agendapunten en de aandacht die de raadsleden daaraan willen besteden. Laat ons een (goed) gemiddelde van 4 uren per zitting nemen. Dat maakt een totaal uit van 44 uur per jaar aan raadszittingen.
We komen hiermee samengeteld aan een gemiddelde van 50 uren vergaderingen in het stadhuis.
Voor dit alles krijgt een raadslid dus netto per uur niet eens 50 euro.
Dat is geeneens het dubbele van wat een kuisvrouw in het zwart kan verdienen.

Veel raadsleden nu doen buiten die vergaderingen wel gewoon niets ter voorbereiding van de gemeenteraad. Gaan bijvoorbeeld niet eens de dossiers bekijken en weten die zelfs niet liggen.
Een uiteraard moeilijk in te schatten aantal raadsleden gaat ook zelden of nooit naar de maandelijkse fractievergadering van de partij. Zij die daar wel naartoe gaan moeten daarvoor toch ook wel algauw één à twee uur voor uittrekken, de borrelpraat achteraf niet meegeteld.

Ook tijdens de raadszittingen wordt er niet altijd gewerkt. Eén iemand zit soms zelfs op zijn eigen PC-laptop te tokkelen. Een ander leest zijn krant. Nog iemand maakt papieren vliegertjes. Er wordt ook nogal wat afgebabbeld, vooral op de laatste en voorlaatste rij links. Sommigen zitten nog smakelijk te eten, maar dit bizarre tijdsgebruik is de laatste maanden wel wat afgenomen.

Maar goed.
Een raadslid dat zich terdege op de gemeenteraad voorbereidt heeft absoluut tijd tekort.
De pure aandachtige lectuur van de agenda en de memorie en bijhorende documenten duurt algauw gemiddeld een paar uren.
En wie in de dossiers van de gemeenteraad gaat snuffelen (ze zijn niet zelden één meter hoog) om een of andere tussenkomst voor te bereiden kan zich daar echt een hele dag tot zelfs een halve of een hele week mee bezighouden.
Er is ook de mogelijkheid om vragen en voorstellen in te dienen. Ook hiervoor is veel voorbereidend werk nodig. (Een jammerlijk neveneffect is dat men dan geen aandacht meer besteedt aan de echte agendapunten van het College.)

Besluit.
Een raadslid dat gepassioneerd en serieus bezig is met de Kortrijkse politiek verdient werkelijk véél te weinig. U mag gerust stellen dat men daar al zijn vrije tijd kan aan opofferen.
Zeker als daar dan nog enkele – al of niet bezoldigde – mandaten bijkomen.
En dan hebben we het nog niet over de talloze bij te wonen recepties.
Maar dat is een andere zaak.

Bepaalde mandatarissen en ook bepaalde hoge ambtenaren zijn sinds 1 januari dit jaar verplicht om een lijst van al hun mandaten (maar ook ambten en beroepen) alsmede een vermogensaangifte in te dienen bij de griffie van het Rekenhof.

De aangifte moet ten laatste eind maart van dit jaar 2005 binnen. En de tijd gaat vlug, alleszins voor politici die hun werk en leven moeizaam combineren.

Zeker inzake de vermogensaangifte vraagt de inventaris daarvan nogal wat tijd en zal die hoogstwaarschijnlijk veel kopzorgen meebrengen in de knusse familiale kring.
Alle schuldvorderingen (zoals bankrekeningen en aandelen), alle onroerende goederen en waardevolle roerende goederen dienen vermeld. Het gaat daarbij ook over goederen die men in gemeenschap of mede-eigendom met de partner bezit.

Een aantal van die aangifteplichtige personen zullen ook last hebben met de lijst van hun mandaten, want er zijn gevallen bekend van mandatarissen die zelf helemaal zijn vergeten wat voor taken zij op hun schouder hebben genomen.
(Het meest flagrante Kortrijkse geval ooit was dat van een raadslid dat niet wist dat hij bestuurder én directielid was van Gaselwest.)

Gelukkig is niet iedereen aangifteplichtig.
Allerlei functies zijn bij het tot stand komen van de wetgeving gaandeweg de dans ontsprongen.
Bijvoorbeeld allerhande mensen uit de economische en sociale wereld die nochtans (zoals het in de kommentaren van de wetgeving staat) “ingevolge van hun functie ooit in de verleiding zouden kunnen komen om het algemeen belang met eigen belang te verwarren” zijn niettemin buiten schot gebleven.
Managers van overheidsbedrijven bijvoorbeeld. Beheerders van de mediasector (VRT) .
De bestuurders van ziekenkassen en vakbonden ook ! Huisvestingsmaatschappijen ! Gemeentelijke VZW’s. (Bijvoorbeeld “Bruisende Stad”, “Sportplus”. Zij gaan met miljoenen overheidsgeld om.) Autonome gemeentebedrijven ! (Bijvoorbeeld Parko en de Woonregie, nu Stadsontwikkelingsbedrijf.)
Verder zijn door de wetgeving uiteindelijk niet meer geviseerd: de legerleiding, de magistratuur. Zelfs de korpschef van de politie hoort er niet meer bij.
Al deze categorieën worden verondersteld totaal niet onderhevig te zijn aan allerhande verleidingen.

Grosso modo zien we plaatselijk voor Kortrijk dus nog volgende ongelukkige slachtoffers van de nieuwe wet zwoegend een aangifte indienen:

* de parlementariërs
* de staatsecretaris
* het provincieraadslid, evenwel voor zover die bestuurder is van een intercommunale
* de burgemeester
* de schepenen
* de OCMW-voorzitter
* de leden van de Raad van Bestuur en directiecomité van intercommunales (bijv. Leiedal, IMOG)
* de gemeenteraadsleden die bestuurder zijn van een intercommunale.

De aangifte van mandaten, ambten en beroepen is op zichzelf al een ingewikkelde kwestie.
Stel: u bent gewoon als burgemeester of OCMW-voorzitter of schepen aangifteplichtig.
Dan dient u ook nog aan te geven of u bestuurder of lid bent van een beleidsorgaan van een firma, een vzw, een vakbond, een feitelijke vereniging, een politieke partij, een ziekenfonds, een gemeentelijke toneelvereniging, een heemkundige kring, een oudercomité, een huisvestingsmaatschappij, een openbaar ziekenhuis, enzovoort.
Men dient ook aan te geven welke mandaten al of niet bezoldigd zijn (zonder vermelding van het bedrag).
Al die gegevens worden dan later (men hoopt uiterlijk op 15 augustus 2005 !) in het Staatsblad gepubliceerd. De heibel hierrond is niet te overzien. Want ook derden (het publiek) kunnen het Rekenhof dan wijzen op fouten en lacunes.
En naar schatting zijn er minstens 8.500 aangifteplichtigen met méér dan 26.000 mandaten in ca. 6000 instanties.

Wat de vermogensaangifte betreft gaan we naar de grootste schriftvervalsing van de eeuw, al of niet bewust.
Die aangifte blijft evenwel – onder gesloten omslag – vertrouwelijk en wordt niet gepubliceerd.

Mag ik een voorspelling doen?
Deze operatie zal eenmalig blijven.
Maar hopelijk leidt ze wel tot een gefundeerde herziening van het probleem van de cumulatie.