Een begrotingsrekening is een cijfermatige weergave van de verrichte ontvangsten en uitgaven van het afgelopen dienstjaar.
Een weergave van de vastgestelde rechten (ontvangsten) en vastgelegde uitgaven. De vastgestelde rechten zijn nog niet altijd daadwerkelijk geïnd. En de vastgelegde uitgaven zijn wel geregistreerd in de boekhouding (er is een bestelbon, een contract) maar daarom nog niet altijd aangerekend. Belangrijk! Wat er min of meer gebeurd is.

In de rekening van 2007 zijn weer talloze bladzijden (73) gewijd aan ontvangsten en uitgaven van vorige dienstjaren. Er zijn gevallen waarbij men zelfs tot in 1996 teruggaat. Bijv. erelonen ten bedrage van 11.645 euro. Is daar nu echt niets aan te doen? Wijst dit op een tekort aan bestuurskracht?

Er zijn tientallen, of bijna honderd artikels in de rekening waarbij je even kunt gaan mijmeren. Hierna enkele meer flagrante.

En dan kijk je natuurlijk eerst naar de rubriek belastingen.
Ha!
Voor de belastingen op reclameborden voorzag de begroting van vorig jaar 156.000 euro. Hoeveel is daarvan vastgesteld als “recht tot invordering”? Nul euro ! In het totaal zouden de belastingen op ‘ondernemingen’ meer dan 1 miljoen opbrengen, maar daarvan is slechts 734.000 euro vastgesteld. Belasting op terrassen? Geraamd op 24.000. Vastgesteld: bijna 8.000 euro. (Andere) belastingen op gebruik van openbaar domein voorzagen 480.000 euro aan ontvangsten. Vastgelegd: nauwelijks 10.000 euro. Belastingen op niet-gebouwde gronden en krotwoningen: nul euro vastgesteld en men verwachtte 365.000 euro. (Zijn de liberalen hier aan de macht?)

De personenbelasting bracht wel veel op! Men dacht aan 18 miljoen euro maar het is 21 miljoen geworden. (Het stadsbestuur wijt dit aan een versnelde inkohiering, maar de fiscus slaagde daar in 2006 ook al in.)
De presentiegelden voor raadsleden zijn wat lager uitgevallen dan geraamd. 124.000 in plaats van 150.000. Hopelijk vanwege absenteïsme.
Met vergoedingen voor begrafeniskosten bij het algemeen bestuur viel het ook mee. Nul euro, terwijl er hiervoor 42.000 euro gereed lag.

Stad voorzag nogal wat huurinkomsten uit privaat patrimonium (Blauwe Hoeve, De Poort, …). 173.000 euro. Het is 55.000 geworden. Een meevaller: de aandelen Dexia brachten 696.000 euro op in plaats van 600.000.
Dividend uit huisvestingmaatschappijen: 74.000 en 3.000 euro verwacht.
De kosten voor het inrichten van examens bij de algemene diensten waren hoog. 88.000 euro, en er was slechts 26.000 voorhanden. (Spilzuchtige advertenties en dure spelmakers?)

In diverse rubrieken is het opvallend dat subsidies van hogere overheden blijkbaar nog niet zijn vastgelegd.
Krijgen we die dan later wel nog een keer?
Bij de algemene diensten verwachtte men voor investeringen 104.000 euro. Het werd nul. Voor justitie-politie begrootte men bijna 200.000 euro aan subsidies (boetefonds). Nul euro vastgesteld. In de rubriek “jeugd, volksontwikkeling, kunst” hoopte men op bijna 400.000 euro investeringsubsidies. Vastgesteld: nul euro. Voor wegen en waterlopen (rubriek afvalwater) ook nul euro subsidies vastgesteld en 536.000 ingeschreven aan ontvangsten. De bijdrage van hogere overheden voor werkingsuitgaven inzake milieu zijn gehalveerd (300.000 i.p.v. 600.000). Bij “volkshuisvesting en ruimtelijke ordening” hoopte men op een begrotingskrediet van niet minder dan 1,6 miljoen euro. Alweer nul euro vastgesteld.

De bevoegde schepenen moeten dat toch een keer uitleggen. Of het gaat om foute inschattingen, laat ingediende dossiers, of gewoon omdat er niets werd gerealiseerd.
Omgekeerd kreeg de bibliotheek van hogere overheden véél meer dan geraamd voor werkingsuitgaven: 135.000 i.p.v. 10.000 euro.

Schepen van Financiën Alain Cnudde heeft het graag over gerealiseerde besparingen.
Daarbij is het dus de vraag of het soms niet gaat over niet gerealiseerde werken. In de rubriek “jeugd, volksontwikkeling, kunst” bijvoorbeeld zou men aanpassingswerken aan gebouwen uitvoeren voor de som van 290.000 euro. Er zijn geen uitgaven vastgelegd. Idem voor de aankoop van gebouwen in het kader van “Sociale hulp en Gezinsvoorzieningen”. 200.000 euro beschikbaar. Niet gebruikt.

De kerkfabrieken vragen weer onze bijzonder aandacht. Stad zou vorig jaar aan die besturen voor meer dan 1 miljoen doorgeefleningen bezorgen. Het is slechts 264.000 euro geworden. Vastgelegd. Aangerekend nog minder: 58.000. Het vervoer voor krankzinnigen heeft niets gekost. Men voorzag nochtans 1.185 euro. Niet te verstaan is dat er slechts 45 euro besteed werd aan reiskosten in verband met ontwikkelingssamenwerking. (Ze zitten verscholen in een andere post.)
En wat is dat nu weer voor iets? Het Fonds voor Sociaal Kapitaal beschikte over 83.000 euro en heeft slechts 17.000 uitgegeven.Een fonds waarvan niemand weet waarover het gaat. Vraag het maar.
—–
In een of ander volgend stuk wat algemene beschouwingen over de jaarrekeningen 2007.

De eerste begrotingswijziging komt eraan.
Normaliter is zo’n eerste budgetwijziging eerder technisch van aard, omdat men omstreeks april-mei zicht krijgt op de rekeningen van het jaar tevoren.
Ditmaal zal de gemeenteraad op 5 mei een buitengewone begroting goedkeuren waarvan het totaal met 18,1 miljoen is verhoogd. Uitkomst: 40,1 miljoen. Er is nu voor dit jaar een tekort geraamd van wat meer dan 1 miljoen euro.

De “pure” investeringen (gebouwen, wegen, enz.) bedragen nu bijna 35 miljoen. Maar wees gerust: die worden niet altijd nog dit jaar daadwerkelijk uitgevoerd of betaald. Vorig jaar bijvoorbeeld had men voor 24,7 miljoen investeringen voorzien en daarvan werd 17,3 miljoen vastgelegd en slechts 2,5 miljoen aangerekend.
De schulduitgaven (voor leningen) kosten 2,9 miljoen. Overdrachten (deelnamen in investeringen van andere diensten of besturen): 2,3 miljoen.

Wat is er opvallend nieuw inzake “pure” investeringen?
(Een aantal daarvan dateren wel uit het budget van 2007, maar werden niet gerealiseerd.)

* Doortochtenproject St.Janspoort (300.000) en riolen (500.000).
* Doortocht Zwevegemsestraat en Oudenaardsesteenweg (2,6 miljoen).
* Westelijke Ring en omgeving Appel (100.000).
* Er worden voor ruim 7 miljoen gronden gekocht. In het oorspronkelijke budget ging het nog slechts om 800.000 euro. Kortrijk-Weide (waar het nieuwe politiegebouw komt) kost 2,6 miljoen. De loods van de NMBS: 500.000. Grond Bad Godesberglaan: 3,2 miljoen. Marluc van de Zwevegemstraat-Slachthuisstraat heeft eindelijk toegegeven en verkoopt eigendommen voor 1,5 miljoen.

Nieuwe overdrachten zijn voor aandelen Leiedal (164.000) en Psilon (166.500), toelagen voor voetbal- en kanoclubs (120.000), toelage aan het Stadsontwikkelingsbedrijf voor de opvoedingswinkel (500.000).

Er zijn weer grote bedragen voorzien voor studies. Lichtstudie (115.000), Overleie (125.000).
Vorige keer had men het “Zilverfonds” vergeten. Daar komt nu 750.000 euro bij de 5 miljoen.

Misschien nog enkele posten vermelden die onveranderd maar interessant zijn gebleven.

Doorgeeflening VLAS: 600.000.
Informatica: 850.000.
Studiekosten mobiliteitsplan: 100.000.
Studie openbaar vervoer: 150.000.
Erfpacht fabriekspand Desmet-Dejaegher: 650.000. Herbestemming 1,7 miljoen.
Masterplan buitensportinfrastructuur: 250.000.
Doorgeeflening kerkfabrieken; 1,1 miljoen.
Gebiedswerking: 300.000.
Sculpturen in de stad: 50.000.

Nog dit jaar zal de Vlaamse overheid per gemeente voor maximaal 100 euro per inwoner aan schuldovername doen. Wel ondermeer op voorwaarde dat die gemeente – plus het OCMW! – eind 2007 voor tenminste 100 euro per inwoner financiële schulden heeft op lange termijn. Zonder facturen.
Stad Kortrijk is in dat geval, zelfs zonder rekening te houden met de schuldenlast van het OCMW. Overigens is dat rond bedrag van 100 euro uitstaande leningschulden dusdanig belachelijk laag dat alle 308 Vlaamse gemeenten zullen in aanmerking komen voor de schuldovername.

De jaarrekening van 2007 is nog niet bekend gemaakt.
Maar volgens de begroting 2008 bedroeg eind 2007 het saldo van nog terug te betalen leningen 115.209.259 euro. Hoeveel van die leningen slaan op de lange termijn vind ik niet terug.
Maar de jaarrekening van 2006 laat in elk geval uitschijnen dat we voldoen aan het criterium van 100 euro per inwoner. Het bedrag van de schulden op meer dan 1 jaar bedroeg toen 113.920.610 euro. Zeg maar: 114 miljoen. Gedeeld door het aantal inwoners dat in aanmerking komt (73.777) geeft dat 1.544 euro per kop.
Voor wie happig is om nog een cijfer: schat de jaarlijkse totale leninglast per inwoner (baby’s inbegrepen) nu maar op 206 euro.

S-waarde

Welke leningen worden overgenomen?
De gemeenten mogen zelf kiezen, en het mag ook gaan over schulden van het OCMW en zelfs over leningen die door de gemeente werden aangegaan en verstrekt aan een autonoom gemeentebedrijf (Parko, SOK).
Maar het spreekt nu toch vanzelf dat men liefst voor leningen kiest met een hoge S-waarde. Waarbij S = (M-R)-(N+W). (De gelopen rente blijft voor rekening van de lokale overheid. Het gaat om de hoofdsom.)
Onze gemeenteraadsleden (dat zijn wij) moeten hierover al beslissen in zitting van april en zeker in mei. Hierbij kunnen ze zich gratis laten bijstaan door een tool van van “Finance Active”. Doen, zou ik zeggen.

De Vlaamse overheid is zelfs bereid om de eventuele wederbeleggingsvergoeding ten laste te nemen.
In de Raad van volgende maand al kan hierover een duchtig woordje worden gesproken !
Want zie dit eens. Het is mogelijk dat voor sommige leningen de wederbeleggingsvergoeding binnen de loop van een kalenderjaar op datum van de rentevoetherziening minimaal wordt.
De gemeenteraadsleden of fracties zouden best nog vandaag – in onze naam – nagaan bij welke leningen dit het geval is. Het gemakkelijkst is om bij deze leningen de berekening van S op Tn te verrichten. Tn wordt bepaald als de dag waarop de wederbeleggingsvergoeding minimaal is. En het hoeft niemand te verbazen dat Tn maximaal 365 kalenderdagen later mag vallen dan de dag waarop de andere leningen worden overgenomen.

Om te genieten van de schuldovername dienen de gemeenteraden – in onze naam – een zogenaamd Lokaal Pact met het Vlaams Gewest goed te keuren.
Daar staat nogal wat in.

Voor de gemeenten die ten laatste eind mei toetreden tot het Pact belooft de Vlaamse regering nog dat men een aanvullende dotatie krijgt bij het Gemeentefonds, ter compensatie van de afschaffing van de Elia-taks. Voor Kortrijk gaat het om 424.931 euro.

Voorts zal de regering de gemeenten vrijstellen van onroerende voorheffing bij nieuw materieel en outillage. (Niet verstaan.)

Voorts zal de regering een vermindering van de onroerende voorheffing toekennen voor lage energie- en zeer lage energiewoningen. 20 tot 40 procent. Ook niet verstaan.

Nog voorts zal regering via Aquafin een groter aandeel van de kosten op zich nemen, verbonden aan nog te leveren rioleringsaanpassingen. Burgemeester: dit valt te onthouden.

Addertje

Welk raadslid zou het wagen om niet akkoord te gaan met zo’n Lokaal Pact? Eric Flo van LDD?
Want er schuilt een addertje onder het gras.
Als de gemeente wil genieten van de schuldovername moet zij zich verbinden tot een aantal maatregelen inzake fiscaliteit.

Zo ondermeer mogen in het aanslagjaar 2009 geen nieuwe belastingen ingevoerd en geen aanslagvoeten of tarieven verhoogd. Er zijn enkele uitzonderingen. Men mag bijv. een niet-forfaitaire huisvuilbelasting invoeren volgens het principe “de vervuiler betaalt”, ter vervanging van de afgeschafte forfaitaire huisvuilbelasting.

Eric Flo ! Wijs daar maar een keer op !
Een schuldovername van 7.377.700 euro, is dat veel?

Het Vlaams Gewest is nu officieel bereid tot schuldovername (100 euro per persoon) bij gemeenten op voorwaarde dat die voldoende schulden per inwoner hebben.
Eens kijken of onze stad hiervoor in aanmerking komt.
Dat wordt lastig. Het gaat om schulden die eind 2007 bestonden.
Nog geen jaarrekening gezien voor dit dienstjaar. Het wordt giswerk…
Tot een dezer dagen.

Intussen kan men die geste van minister Van Mechelen met lede ogen aanzien.
Maak maar schulden. Veroorzaak maar een universele financiële crisis. De staatsbanken zullen wel bijspringen.
Neem nu uw gezin met een niet afbetaald plasmascherm en hypotheken alom. Facturen op de schoorsteen, achter de spiegel. Niet getalmd: het OCMW neemt uw schulden over. Heel link is dat.

Ondernemers (VOKA) en zelfstandigen (UNIZO) en partijen (VLD) zijn fel gekant tegen gemeentelijke bedrijfsbelastingen. Men noemt ze ronduit pestbelastingen. Zoals die op reclamedrukwerk.
Het Vlaamse regeerakkoord van 2004 bevatte al de wil om een fiscaal pact met gemeenten en provincies af te sluiten teneinde te komen tot een meer bedrijfsvriendelijke fiscaliteit bij lokale besturen. Ook premier Verhofstadt kondigde met zijn regeringsverklaring van oktober 2006 een fiscaal pact aan met de gemeenten.
Vandaag heeft de Vlaamse regering een aantal engagementen genomen in het kader van de bedrijfsvriendelijke fiscaliteit. De afbouw van de onroerende voorheffing op materieel en outillage zal door het Gewest worden gecompenseerd. Het niet meer heffen van belastingen op personeel en kantoren. Unizo reageerde al prompt met de klacht dat de huidige maatregelen vooral grote bedrijven en geen zelfstandigen ten goede komen.
En gemeenten willen alleszins alle mogelijke compensaties wanneer bepaalde belastingen verboden worden.

Een en ander is hier de aanleiding om even een overzicht te geven van de Kortrijkse specifieke bedrijfsbelastingen.
Die oefening is nog nog nooit gemaakt en kan nuttig zijn bij de komende budgetbesprekingen voor 2008.
Zijn er geschrapt? Zijn de onvangsten terzake misschien gestegen?
Laat ons de stand opnemen zoals die te zien is in de begroting van dit jaar.

Traditioneel onderscheidt men in de Vlaamse gemeenten 39 specieke gemeentelijke bedrijfsbelastingen.
Voor Kortrijk tel ik er uit die lijst een 14-tal.
Deze met de hoogste belastingontvangsten zijn: 1) verspreiding van reclamedrukwerk (800.000 euro), 2) ophalen nijverheidsvuil en grof vuilnis (711.000 euro), 3) andere belastingen op gebruik openbaar domein (480.000).
Verder hebben we nog de belasting op kermiskramen en wagens (226.000), op vertoningen (210.000), op reclameborden (156.000), het plaatsrecht op markten (117.000), dagbladkiosken en frituren (47.000), wegwijzers (29.000), openblijven drankgelegenheden na sluitingsuur (27.000).
Volstrekt te verwaarlozen zijn de belastingen op vervoer met taxi’s (5.000) en privéclubs (600 euro).

Let wel: het gaat hier om geraamde bedragen. In de jaarrekeningen ziet men dan achteraf bijvoorbeeld dat belastingen op terrassen en op drankgelegenheden na sluitingsuur nauwelijk zijn geïnd.

Er zijn nog Kortrijkse bedrijfsbelastingen die tot de categorie “andere” behoren.
Belasting op leurhandel (500 euro !), op agentschappen voor weddenschappen (3.000 euro).
En de tweede hoogste belastinginkomsten uit het bedrijfsleven zouden we nog vergeten: het gebruik van de openbare weg voor publiciteit (800.000 euro!).

Bij de VVSG vindt men voor 2004 een vergelijking tussen de 308 Vlaamse gemeenten inzake de opbrengst van bedrijfsbelastingen. Kortrijk bekleedde toen de eerste plaats voor de belasting op het ophalen van bedrijfsvuil ! De tweede voor het verspreiden van reclamedrukwerk, en voor kermissen !

Het totaal van wat men in een begrotingsdocument aanziet als pure “belasting op nijverheid, handels en landbouwondernemingen” is voor dit jaar geraamd op 1.021.100 euro. (De rekening 2005 had het over 764.048 euro. )
Het gaat om véél meer, want die rubriek slaat slechts op 8 belastingen. En er zijn ook huurinkomsten (Hallen, KGM).

Ik zal de totale som even maken als het budget 2008 is gepubliceerd. Dan kunnen we vergelijken.
Er nog even op wijzen dat bedrijven (rechtspersonen) net als burgers natuurlijk ook onderhevig zijn aan vele andere ‘gewone’ , niet-specifieke bedrijfsbelastingen en retributies.

In het bestuursakkoord van de nieuwe coalitie CD&V en VLD is beloofd dat de globale belastingen geplafonneerd worden op het huidige niveau. En dat bepaalde heffingen zouden kunnen aangepast worden of zelfs geschrapt.
Bij de komende budgetbesprekingen voor 2008 kan hierrond een semantische discussie losbarsten. Zijn de ‘globale belastingen’ nu al of niet geplafonneerd? Zijn er nu een aantal “kleine taksen” wel geschrapt? En heeft men ter compensatie nieuwe inkomsten gezocht? (Zie nog vorig stuk.)
Maar: wat zijn belastingen?

Raar maar waar. De wetgever geeft geen bepaling van de begrippen belastingen en retributies. Ook in de rechtsleer is men het erover eens dat een scheidingslijn niet strikt te trekken is.
In onze gemeentebegroting bestempelt men in de rubriek “belastingen” alle heffingen meteen als belastingen. Bijvoorbeeld: belasting op wegwijzers. Op plaatsrecht op markten. Op het plaatsen van terrassen. Op parkeren. Op niet-bebouwde gronden. Op valse alarmmeldingen. Enzovoort.
Voor de belastingen op openbaar domein mogen we dan zelf kiezen of het gaat om retributies of belastingen. En van verhaalbelastingen is nergens sprake.
Binnenlandse Zaken geeft op een website ‘lokale fiscaliteit’ een overzicht van de bestaande heffingen in de Vlaamse gemeenten. Het is waarlijk curieus om te zien hoe dezelfde items in de tabellen de ene keer door gemeenten worden aangemerkt als retributies, een andere keer als belastingen.

Retributies
Onder retributie wordt traditioneel verstaan de vergoeding die de gemeentelijke overheid, volgens een bepaald tarief, van een persoon of instelling verkrijgt voor een dienst die aan die persoon of instelling door de gemeente wordt bewezen.
Voorbeelden zijn dan de retributie voor de afgifte van een verkavelingsvergunning, voor de afgifte van administratieve stukken.

Voor de omschrijving van een retributie kunnen volgende criteria gehanteeerd:
– het gaat om een billijke vergoeding van de kostpijs;
– voor een door de overheid verrichte dienst aan een particulier;
– in diens persoonlijk belang;
– en op zijn vrijwillige verzoek.

Was het allemaal maar zo eenvoudig.
Neem nu de afgifte van administratieve stukken.
Stel dat u een stuk moet aanvragen omwille van een wettelijke of reglementaire verplichting. Dan doet u dat niet vrijwillig. U hebt bijvoorbeeld die afgifte van een vergunning wettelijk absoluut nodig. Het tarief dat daarvoor betaalt is dan een belasting, en geen retributie. De kostprijs van een copie van een stuk opgevraagd omdat u in het kader van openbaarheid van bestuur iets wil weten is een retributie.

Stel dat behalve uw persoonlijk belang ook het algemeen belang gediend wordt door een dienstverlening van de gemeente.
Neem nu het feit dat de gemeente wegenwerken uitvoert in uw buurt. Dit is wellicht in uw belang, maar ook in het algemeen belang. De kosten die de gemeente op de aangelanden verhaalt is een belasting. De aanslagvoet is verhaalbelasting

Er zijn nog heffingen die ruimte laten voor een variatie tussen het begrip retributie en belasting.
Neem nu de heffingen op waterverbruik. De prijs van huisvuilzakken. De heffing op de verspreiding van niet-geadresseerd drukwerk. Het tarief voor gevaarlijke of andere honden.
Bij de bepaling van het tarief spelen mogelijk beleidsondersteunende factoren mee, bijvoorbeeld ter ontrading of juist ter stimulering van een bepaald bedrag.
Hier is de heffing niet meer te definiëren als een billijke vergoeding van de kostprijs, maar eerder als een fiscale maatregel.

Was het allemaal maar zo simpel.
Zo is de heffing van een gemeentebelasting op schotelantennes door Europa verboden. De Europese Commissie interpreteert zoiets als een ongeoorloofd protectionisme ten voordele van de kabeldistributie.
En verscheidene rechtbanken hebben de gemeentebelasting op GSM-masten in strijd gevonden met het gelijkheidbeginsel. Discriminerend ten opzichte van andere, gelijkaardige antennes of masten die niet aan een belasting onderworpen worden.
Parkeergeld wordt in de rechtspraak meestal beschouwd al een retributie. Maar wegens de depenalisering van bepaalde parkeerovertredingen kan een gemeente een administratieve sanctie instellen.
Waar u ook eens moet op letten is of u voor een of andere prestatie van de brandweer moet betalen. Naast brandbestrijding zijn er 22 interventies die verplicht kosteloos zijn. Andere (niet veel) dan zijn onderworpen aan een retributie.

Belastingen

Dit zijn krachtens algemene, officiële regels gevorderde, gedwongen en eenzijdige geldelijke prestaties van personen en instellingen die binnen een bepaalde periode aan de gemeente moet worden betaald en die bestemd zijn om het geheel van de gemeentelijke uitgaven te bestrijden.
Belasting is een verplichte, een gedwongen betaling. De ontvangsten hebben een algemene bestemming: de opbrengst kan niet aangewend om een welbepaalde uitgave te bestrijden.
Meest bekende zijn de aanvullende personenbelasting en de opcentiemen op de onroerende voorheffing.

Het onderscheid tussen belasting en retributie is van belang voor de vervolging bij niet-vrijwillige betaling.
Voor retributies moet men de regeling van het burgerlijk recht volgen. Dit is omslachtiger dan de fiscale procedure. Bij belastingen schept de administratie zelf een uitvoerbare titel (het kohier). Rechtspleging voor de rechtbank is aldus overbodig.
Vandaar dat gemeenten er baat bij hebben om allerlei heffingen als een belasting te beschouwen…

De bespreking – wat Gerrit Luts zaliger het koninginnedebat noemde – van het stadsbudget 2008 (de begroting) is uitgesteld tot 17 december. Een en ander was voorzien voor 10 december. Men zal nu op die dag wel een ‘gewone’ gemeenteraad bijeenroepen.

Dat uitstel was te verwachten als men ziet dat vandaag nog op de agenda van het Schepencollege allerlei retributies ter sprake kwamen, plus stadspremies in verband met wonen (worden ze afgeschaft?), plus het reglement over de heffing op onbebouwde percelen.
Het is namelijk zo dat het ontwerp van budget op zijn minst veertien dagen voor de zitting aan ieder lid van de gemeenteraad moet bezorgd worden. Raar is dat op 10 december toch al beleidsplannen ter tafel komen, terwijl het zo is dat een budget tegelijk een beleidsnota en een financiële nota omvat.

Maar wat is nu de semantische kwestie die bijna onvermijdelijk aan bod zal komen tijdens het begrotingsdebat?
De vraag wat belastingen zijn, verhaalbelastingen, en retributies.
Wat belastingontvangsten zijn.

Even herinneren aan de partijprogramma’s bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen van vorig jaar.
De VLD wou minder belastingen innen. Afschaffing van de zogenaamde pestbelastingen, zoals die op reclamedrukwerk. Zelfs een korting op grondlasten voor nieuwkomers.
Terzake heffingen wou het CD&V-programma eigenlijk niets. Alleen maar “een gezond financieel beleid”.

Het bestuursakkoord tussen CD&V en VLD is natuurlijk de fundamentele tekst om bij de komende bespreking van het budget 2008 te oordelen over mogelijke nieuwe of gewijzigde heffingen.

Plafond

Wat stond er in het hoofdstukje “financiën”?
Allereerst dit: het stadsbestuur engageert zich tot een plafonnering van de globale belastingen op het huidige niveau.
Wat is dan het huidige niveau?
Volgens de begroting van dit jaar zou het totale bedrag aan belastingontvangsten 52,36 miljoen euro bedragen. Daarbinnen verwachtte men aan aanvullende belastingen (opcentiemen) alleen al 44,75 miljoen. Bij de tweede begrotingswijziging constateerde men bij de inkomsten uit de onroerende voorheffing een stijging van niet minder dan 1,4 miljoen euro.
Het geraamde totaal aan belastingontvangsten bedraagt dit jaar dus 53,82 miljoen.
Betekent een plafonnering van de globale belastingen dan dat men in de begroting 2008 niet boven dit bedrag mag komen? Dan zou men bepaalde heffingen (tarieven) moeten verlagen.

Maar er staat nog iets anders in het bestuursakkoord.
“Binnen dit vastgelegde kader (de plafonnering) kunnen de huidige belastingen en retributies worden vereenvoudigd of herschikt. Om de nagesteefde bestuurskwaliteit te verzekeren zullen afgeschafte of verminderde belastingen door andere inkomsten worden gecompenseerd.”
Die andere inkomsten zouden dan kunnen wijzen op méér inkomsten uit retributies. Een verhoging van wat men in het jargon als “prestaties” beschouwt. (Alleen als vanwege de “waterfactuur” zijn die in het verleden in een klap met 1,4 miljoen gestegen.)
Wat ook kan is dat men overgaat tot verkoop van patrimonium. Of meer gaat lenen.

Engagementen

Nog uit het bestuursakkoord.
“Zo engageert het nieuwe bestuur zich tot de aanpassing van de taks op het reclamedrukwerk in overeenstemming met het Vlaamse convenant, tot het schrappen of groeperen van een aantal kleine taksen van allerlei attesten en tot het toespitsen van de belasting op de onbebouwde percelen naar de speculanten beleggers.”
Op 30 november zullen we zien wat daarvan terecht is gekomen, want dan krijgen de raadsleden de nodige papieren.

Als er bepaalde ‘heffingen’ stijgen zal de oppositie zich haasten om die als belastingen te beschouwen. Beweren dat het plafond is doorbroken.
Waarop schepen van Financiën Alain Cnudde zal wijzen op een spontane groei van de belastingontvangsten. Traditioneel rekent men voor de onroerende voorheffing met een groeifactor van 2 procent en voor de personenbelasting een van 3 procent. Goed onthouden, Alain.

In een volgend stuk doen we een poging om te zeggen wat belastingen zijn.

Je kunt je niet op straat vertonen of je wordt aangeklampt met de vraag of de belastingen en/of retributies volgend jaar zullen stijgen.
Hoe zouden we dat nu weten, als zelfs het College hier nog mee worstelt, en – het is een publiek geheim – daar fel ruzie over maakt. (Een ambtenaar vertelde mij dat het gebakkelei tot in de gangen is te horen.)
Laat ons in afwachting wat achtergrondcijfers belichten.

Hoe staat het met onze schuldenlast en wat zijn de vooruitzichten?
Onder schuldenlast of schulduitgaven wordt verstaan: de aflossingen én intresten samen die we betalen om te voldoen aan onze uitstaande schuld.
Men noemt dat ook “de jaarlijkse last”.

2001
Hoe zat het in 2001, het eerste jaar van de vorige legislatuur met een coalitie van CD&V en SP.A ?
(Alle cijfers zijn wat afgerond.)
Het nog te betalen schuldsaldo bedroeg dat jaar 77.000 euro. Dat is 1.864 euro per inwoner.
Dit kwam neer op een jaarlijkse last van 13.000 euro. Oftewel 174 euro per inwoner.

2007
U wou weten hoe het nu zit, met CD&V-VLD ploeg?
Het schuldsaldo bedraagt dit jaar 106, 6 miljoen euro. (In het jaar van de verkiezingen 2006 zijn voor niet minder dan 23 miljoen nieuwe leningen afgesloten.)
Dat is 1.863 euro per inwoner.
Aan intresten plus aflossingen betalen we 13,6 miljoen. Maakt 185 euro per inwoner.
Even tussendoor opmerken dat de betaalde intresten dit jaar fel omhoog zijn geschoten en nog nooit zo hoog zijn geweest (5 miljoen).

Per inwoner bekeken ziet het er dus nog niet zo slecht uit, vergeleken met het jaar 2001.
We moeten er wel rekening mee houden dat Kortrijk toen duizend m̩̩r inwoners telde, Рom de last per capita te berekenen.
Plus ! De stadsbegroting omvatte toen nog de pure stedelijke politiediensten. Nu is er een politiezone VLAS, met een eigen budget. In het jaar 2001 liepen de leningen voor onze gemeentepolitie zelfs op tot niet minder dan 2,4 miljoen euro. Niet te geloven.

2008
Het kan nog veranderen met de in de maak zijnde begroting voor volgend jaar.
Maar het tot op heden gekende budgettaire vooruitzicht vermeldt als nog te betalen saldo voor 2008: 113,6 miljoen.
De jaarlijkse last is dan 14,71 miljoen euro.
Maar deze cijfergegegevens zijn met een korreltje zout te nemen. Er zijn uit de aard van de zaak in deze prognose namelijk nog geen (nieuwe) leningen ingeschreven.
En we kijken uit of het cadeau van minister Van Mechelen (100 euro per inwoner voor de schuldafbouw) er wel komt.

De Vlaamse Minister van Financiën Dirk Van Mechelen heeft ene ware Steve-Stevaert-stunt uitgehaald met de belofte van iedere gemeente per inwoner 100 euro te geven. Hij deed dit op 16 november zomaar in de media, zonder zijn collega’s uit de Vlaamse regering daarin te kennen.
Dat onverwacht cadeau moet dienen voor de afbouw van de uitstaande gemeentelijke schulden.

Vraag is nu wat dit voor Kortrijk betekent. Hoeveel die schuldaflossing kan opbrengen?
(De burgemeester zei al in de krant dat hij bij de begrotingsopmaak met dat geschenk zou rekening houden.)

Ik vraag me nu af of volgende redenering wel juist is. Help mij !
1.
Volgens een budgettair vooruitzicht voor 2008 (nog niet definitief) zou het nog terug te betalen saldo van de schuld begin volgend jaar 113,80 miljoen euro bedragen. Men voorziet een aflossing van 9,72 miljoen. Dat is 8,5 procent.
2.
Nu trekken we van dat schuldsaldo gewoonweg de 100 euro per inwoner af. (We houden het op 73.700 inwoners.)
113,80 min 7,37 miljoen herleidt het nog te betalen saldo tot 106,4 miljoen.
3.
Een aflossing van 8,5 procent op dit verminderde bedrag komt neer op zowat 9.046.800 euro.
En we dachten voorheen 9,7 miljoen af te lossen.
Dat wordt dus een cadeau van ongeveer 683.000 euro. Althans minder af te lossen. Juist?
Stel nu dat Stad dit bedrag zou lenen. Looptijd 20 jaar en intrest 6,25 procent. Dan is de maandelijkse aflossing 4.992 euro en het totaal van de intresten 515.137 euro.
4.
Maar met hoeveel minder leningslasten gaat dit dan gepaard?
Moeten we om dit te weten niet de leningscontracten van Stad kennen?
5.
Nog even opmerken dat de minister ook wil bijspringen als er bij de reductie van de schuld wederbeleggingsvergoedingen zijn verschuldigd. Hij heeft daarvoor via het fiscale pact 25 miljoen in petto.

P.S
” DeTijd” (17.11) heeft ook een berekeninge gemaakt…
De krant zegt dat de uitgespaarde rentelast voor Kortrijk 368.285 euro bedraagt. Maar men baseert zich op de schuld van eind 2004 (106,50 miljoen) en een procent van 6,29 aflossing schuld. Waar de krant het bedrag van 106,50 miljoen euro vandaan haalt is me een raadseL. In de begroting 2004 is er sprake van 81,73 miljoen, en voor begin 2005 van 80,10 miljoen.

Nog even de zaak anders bekijken. Stel dat Stad het cadeau van 7,3 miljoen zou moeten lenen. Looptijd 20 jaar. Een simulatie leert dan dat we met een rente van 6,25 procent maandelijks 53.357 euro moeten aflossen. En het totaal van de intresten zou 5,7 miljoen bedragen.
U merkt het: we geraken er niet aan uit. Even schepen Alain Cnudde bellen?

****
Van deze gelegenheid even gebruik maken om iets te zeggen over de evolutie van de schuld.
Eerst over de jaarlijkse last van aflossingen plus intresten.
In 2001 bedroeg die zgn. schuldenlast 517 miljoen BEF. Of 6.942 oude franken per inwoner.
In 2006 zou het gaan om 11.626.643 EURO.
2007: 13.613.600 EURO. Per inwoner 186 euro.

Nu over het nog te betalen saldo.
In 2001 torsten we een schuldsaldo 3 miljoen BEF of 40.231 BEF per inwoner.
In 2006: 91.744.766 EURO.
In 2007 gaat het om 106.625.704 EURO.

THUISWERK
Reken per inwoner tussen 2001 en 2007 de verhoging van enerzijds de schuldenlast en anderzijds de globale uitstaande schuld uit.
Morgen op een volgende bladzijde de oplossing.

Het kluchtige aan onderstaande historie is dat woonwagenbewoners zich daar allemaal niets van aantrekken. Gypsies.

Als u weer eens wordt aangeklampt door een vlaamsblokker met de vraag hoeveel de inrichting van één standplaats op het doortrekkersterrein voor Rom, Manoesj of voyageurs op Heule-Watermolen (vlakbij de Ring R8) uiteindelijk zal kosten zegt u maar dat u het nog niet weet. Waarschijnlijk iets van 40 of 50.000 euro, als er daar 20 standplaatsen komen. Ooit dacht gewezen schepen Frans Destoop aan iets van 6.000 euro. Kreeg stante pede de VROEM-prijs.

Op de begroting van dit jaar is er 825.000 euro ingeschreven. Van de Vlaamse Gemeenschap verwacht men 90 procent subsidies. (Zie verder.) Het gemeentelijke aandeel zou dus 82.500 euro bedragen. Wout Maddens, schepen van stadsplanning, hoopt nog subsidies in de wacht te slepen vanuit de provincie, omdat andere gemeenten in West-Vlaanderen toch niet gelijktijdig werk maken van doortrekkersterreinen. Wat nochtans was overeengekomen met bijvoorbeeld Oostende en Roeselare.

Stad heeft al vroeger voor de aankoop van de gronden 318.000 euro betaald. De notarisfamilie Sabbe heeft daar toen vooral wel bij gevaren.
Er zijn nu aanbestedingen op til voor de inrichting van het terrein. Het is goed om enige cijfers bij te houden, om dan later de geraamde prijzen te vergelijken met de reële kosten.

Perceel 2 (wat is perceel 1 dan?) slaat op de verwezenlijking van een dienstgebouw.
Geraamde prijs is 323.302 euro, zonder BTW.
Perceel 4 (wat is dan 3?) is de plaatsing van een hoogspanningskabine.
30.000 euro, zonder BTW.
De offertes voor die aanbestedingen moeten binnen tegen 13 november. Bij de opening ervan in het stadhuis (salon) mag iedereen aanwezig zijn.

Een andere aanbesteding gaat over de ‘voorbereidende’ werkzaamheden van de omgevingsaanleg. Het nummer van het perceel is niet aangegeven.
30.043 euro, zonder BTW. Hier wordt niet gezegd dat de opening van de offertes op 12 november openbaar is.

Luister goed.
We hebben niets tegen dat doortrekkersterrein.
We vrezen zelfs dat er daar weinig zigeuners zullen opdagen als het reglement te streng is en de huurprijs te hoog.
Maar er is iets dat danig intrigeert, en daarom schrijven we er weer eens over.

In de bestekken van de hierboven aangehaalde aanbestedingen wordt telkens de klassieke vraag gesteld of “de opdracht verband houdt met een project dat met middelen van de gemeenschap wordt gefinancierd”.
En het antwoord is telkens: NEEN.
Hoe kan dat nu?
Waarom antwoordt men daar gewoon niet op dat er een aanvraag tot subsidiëring is ingediend bij de Vlaamse Gemeenschap?

P.S.
Maar weet u waarom we nooit de werkelijke, totale kostprijs van het doortrekkersterrein zullen kennen?
Ondermeer omdat we nergens zullen zien hoeveel honoraria er betaald zijn aan Leiedal, aan notarissen en architecten. Kosten van allerhande logistieke (voorbereidende) werkzaamheden, studies, vergaderingen. (Het project sleept al minstens tien jaar lang aan.)