Vandaag 30 maart houdt het Vlaams Belang een zgn. protestwandeling en meeting in de buurt van de Kortrijkse moskee Attakwa.
Volgens de ene bron betekent het woord ‘geloof’, anderen zeggen: ‘vrees’. (Volgens islamkenners moet je daar allemaal helemaal niet op letten.)
Protest van VB tegen wat of wie is onduidelijk. Gaat het om een protest tegen het bestaan zelf van de moskee, of tegen de erkenning van de moskee(vereniging)? Of tegen de erkenning van de islam als eredienst (al in 1974), of tegen de pure aanwezigheid van moslims in het land of tegen een mogelijke islamisering van steden? Waarschijnlijk tegen alles tegelijk.

Hier in onze redactie-hoofdkwartier (HQ) de aanleiding om de ‘protestanten’ nog net voor ze vertrekken van bij het standbeeld van de Maagd van Vlaanderen enige informatie te verstrekken over het begrip moskee. Met dank aan Oulad Si M’hamed en documentatie van de Koning Boudewijnstichting en het Vlaams Minderhedencentrum.

Een moskee is een polyvalente plek, zeker in de diaspora van de moslims

De moskee is een openbare plaats (ja! geen waterpijpen) waar men gezamenlijk God vereert. Het kan overal, maar daar gaat het wel best.
Het woord is een transcriptie van het Arabische ‘masjad‘, wat letterlijk betekent “de plaats waar men zich in gebed terneder werpt”. In België gebruikt de moslimbevolking vaak nog andere termen. Turken hebben het over de camii en Marokkanen over de masjid of ook de jama’a. Maar meer en meer evolueert een moskee (gebedsruimte) naar een plek waar nog andere activiteiten gebeuren, naar een soort ontmoetingscentrum (markaz), iets wat katholieken zouden bestempelen als een parochiezaal. Het fenomeen doet zich steeds meer voor, alleszins bij Turkse diaspora. Hun complexen omvatten behalve een gebedsruimte ook een koranschool, een school voor taallessen (niet in het Nederlands), soms een bibliotheek, een cafetaria, en zelfs een wasserij.
Op de bouwplannen van Attakwa (tekst in het Arabisch en het Frans) zien we vele zalen, maar slechts bij drie ervan wordt een functie vermeld: salle d’ études, salle de fêtes, bibliothèque. Er zijn plannen om in de toekomst binnen de moskee Nederlandse lessen te organiseren voor oudere mensen die weinig of geen Nederlands spreken. Men organiseert er sporadisch ook vrijetijdsactiviteiten voor kinderen en jongeren.

Een moskee heeft ook een maatschappelijke functie, te vergelijken met taken die een OCMW of een opvoedingswinkel of een VDAB of heel de sector van sociale economie of buurtwerkers vervullen. Wij zouden zeggen: mantelzorg.
Een iman of ander personeel geeft bijvoorbeeld raad omtrent dagelijkse dingen: het kopen van een huis, de opvoeding van kinderen, het vervullen van administratieve formaliteiten. Een moskee is ook een plaats om de laatste nieuwtjes uit te wisselen, te informeren naar elkaars gezondheid. Men kan er een geboorte of huwelijk of besnijdenis vieren. En collectes dienen bijvoorbeeld om een overledene te repatriëren of om tekorten te dekken.
(In Attakwa brachten die vorig jaar 64.210,99 euro op.)

Financiering van moskeeën

De moskeeën worden voornamelijk door de gelovigen zelf gefinancierd. Met lidgelden, schenkingen, collectes. Schenkingen kunnen ook grensoverschrijdend zijn. Voor dit jaar raamt Attakwa voor 51.800 euro aan ontvangsten en uitgaven. 9.800 euro lidgelden, 7.000 euro schenkingen, 35.000 euro collectes.
Bij een erkende moskeeverening zal de federale overheid (Ministerie van Justitie, dat is onze Stefaan) de iman betalen, net zoals dat gebeurt voor priesters. Andere overheden kunnen hem een woonst bezorgen of de huurlast dragen, of tussenkomen in tekorten van de moskee. Om beroep te doen op ondersteuning zal men een Islamitisch Comité moeten oprichten, te vergelijken met een kerkfabriek.
Een moskeevereniging (een vzw) kan van gemeenten ook projectsubsidies krijgen. Voor Attakwa is een dossier door het College in behandeling en even wat uitgesteld.
Van zodra Attakwa erkend is zal de gemeenteraad de financies kunnen controleren. Dat is de wil van god.

Knelpunten

Praktisch in alle moskeeën komt er gestaag meer aandacht voor jongeren, want net zoals in katholieke kerken blijven zij ter moskee gaan , althans “totdat ze gel beginnen te gebruiken“.

Het gebruik van de Nederlandse taal in moskeeën blijft een moeilijk punt. De gebeden zelf blijven in het Arabisch, en dat mag – ook in erkende moskeeën. Maar meer en meer worden preken naar het Nederlands vertaald, aangezien jongeren niet altijd het Arabisch beheersen.

Het gebeurt dat een vraag tot erkenning niet eens wordt ingediend door de Moslimexcutieve, en – indien wel een enkele keer – wordt geweigerd. Als dit komt vanwege een negatief advies van de Staatsveiligheid volgt er officieel geen opgave van reden.
Maar vermoedelijk gaat het dan omwille van het feit dat bepaalde strenge verbintenissen niet kunnen aangegaan.
Geestelijke bedienaars dienen zich te verbinden tot het voldoen aan de bij decreet vastgestelde inburgeringsplicht. De geloofsgemeenschap moet schriftelijk verklaren dat men personen zal weren die handelen in strijd met de Grondwet en het Verdrag over de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden. Dat men de taalwet zal naleven.

Wat predikt men in een moskee?

In volgend stuk wat uittreksels…
Schoon hoe predikers net als pastoors improviseren op bestaande teksten, maar op arabisch eigen-wijze allerhande retorische wendingen hanteren. Het is poëzie. Duizend-en-een-nacht.

UPDATE ONDERAAN

Assalamoe alaykoem, Broeders en Zusters,

Een stadsambtenaar heeft dus becijferd dat er hier ongeveer 3.000 moslims wonen.
Daarvan gaan er dagelijks tussen de 100 en 200 gelovigen ter moskee. Tijdens het vrijdaggebed tussen de 500 en 750. Op grote feestmomenten zoals het suikerfeest en het offerfeest tussen de 1000 en 1250. Dan kan dit aantal zelfs oplopen tot 1500. Telkens is er een kleine 20 procent van de aanwezigen moslima.
Is dat veel of is dat weinig? We vroegen het via email aan raadslid Sliman You-ala, maar krijgen geen antwoord. Aan de iman Brahim Ballouti kunnen we het niet vragen want hij spreekt enkel Arabisch-Marokkaans.

Bij de aanvraag tot erkenning van de moskeevereniging Attakwa maakt het dossier wel gewag van een uitgebreide gebiedsomschrijving: heel de stad Kortrijk met zijn deelgemeenten, en de regio Zuid West-Vlaanderen. Gezegd wordt nog dat bij grote feesten ook gelovigen uit Noord-Frankrijk en de Westhoek opduiken. De moskee bereikt moslims van heel diverse origine: Algerije, Kosovo, Tsjetsenië, Somalië, Frankrijk, Pakistan… (Tiens, in het dossier wordt Turkije niet vermeld.)
Welke gemeenten tot de regio behoren is niet bekend gemaakt. Dat is nochtans van belang want bij een aanvraag tot erkenning worden al die gemeenten geacht een advies uit te brengen. Doen ze dat niet binnen de vier maanden, dan betekent dit dat het advies positief is…

Hoeveel leden telt de moskeevereniging? Alweer giswerk, want er zijn twee vzw’s: een religieuze en een culturele.
Volgens de statuten van de Islamitische én culturele vereniging bedraagt het lidgeld maximaal 100 euro per jaar, aan te passen aan de index. De financiële planning van de moskeevereniging vermeldt voor dit jaar voor 9.800 euro aan ontvangsten qua lidgelden. Betekent dit dat de vzw 98 leden telt? Raadsel want Sliman antwoordt niet. (Vorig jaar brachten de lidgelden 12.279 euro op. Is er een secularisering aan de gang?)

Ter info nog even dit.
Hoe weet men dit allemaal?
Voor dit jaar verwacht de moskee (bij erkenning) een provinciale toelage van slechts 350 euro plus een buitengewone toelage van 44.500 euro. Voor 2011: 9.900 euro en 25.000 euro. Die buitengewone toelage dient voor verbouwingen. De kosten bedroegen intussen (2006-2008) al 800.000 euro. Dat is veel. Dit jaar komt daar 35.000 euro bij, volgend jaar 58.000 en in 2011 zal de aanleg van een parking (waar?) 15.000 euro kosten. (Elders in het dossier heeft men het over een vermoedelijke kostprijs van 200.000 euro voor 2009-2010.)

Het dossier bij de aanvraag tot erkenning bevat nogal wat eigenaardigheden.
Op één daarvan willen we in het kader van onze speurtocht naar het aantal moslims toch even wijzen. Bij grote feesten met 1500 gelovigen wijkt men nu uit naar de sporthal van KTA/Drie hofsteden. Nochtans staat in het dossier te lezen dat de moskee een capaciteit heeft van drieduizend personen (2000 mannen en 1000 vrouwen) met een totale oppervlakte van 1.255 m².

Drieduizend.
Dat is net het aantal dat stad raamt aan moslims in Kortrijk.

Update
Raadslid Sliman You-la is er vlug bij. Heeft blijkbaar al dit stukje gelezen.
Hij maakt een afspraak in de gemeenteraad van april. Inch’allah.
Superdeboer !

P.S.
Over de kerkfabrieken is hier al veel verteld. We doen gewoon voort in ons HQ.
Secretaresse van HQ-KW merkt op dat burgemeester Stefaan De Clerck een keer beloofd heeft dat Stad niet meer zo meewerken bij grote moslimfeesten als vrouwen en mannen nog zouden gescheiden blijven bij die gebeurtenissen. Raadsleden van Groen en SP.a vonden het ook niet meer kunnen. Secretaresse in het HQ van kortrijkwatcher vergat helaas de namen.

Broeders en Zusters,
We geraken er niet aan uit.
Volg hier onze speurtocht op de voet.

Waarom wil de overheid – niet wij – nu per se het aantal moslims in een plaatselijke islam-geloofsgemeenschap (PIGG) kennen?
Wel, wil een moskeevereniging een erkenning van de Vlaamse overheid krijgen (met de daarbij behorende financiële en administratieve ondersteuning tot gevolg) dan moet die vereniging bewijzen dat zij enige “maatschappelijke relevantie” biedt. Belangrijke graadmeter voor de beoordeling hiervan is natuurlijk het aantal gelovigen. (Met een sekte van 6 leden heb je nu eenmaal geen relevantie maar kun je wel veel onheil stichten.)
Er is geen absoluut minimum aantal gelovigen vastgelegd in het besluit van de Vlaamse regering tot erkenning van een plaatselijke kerk- of geloofsgemeenschap. Maar er is binnenskamers toch wel een soort onuitgesproken consensus dat de Moslimexecutieve geen aanvraag tot erkenning van een moskeevereniging zal indienen voor een werkingsgebied waar minder dan 250 moslims hun geloof al of niet belijden.

Bij de vraag naar een (niet-bindend) advies van de Kortrijkse gemeenteraad over de erkenning van de moskeevereniging Attakwa in de Stasegemsestraat heeft ons stadsbestuur een geste gedaan die in feite niet echt nodig was. De dienst Integratie heeft een raming gemaakt van het vermoedelijke aantal moslims in Kortrijk. Hoe is men daarbij te werk gegaan? Met veel (verdienstelijk) nat vingerwerk.

Men vertrekt bij de moslim-berekening van het aantal vreemdelingen (niet-Belgen) in stad. Afgerond is hierbij het getal 4.200 naar voor geschoven. Tja. Demografische statistieken in België zijn traditioneel zeer onnauwkeurig en vaak totaal niet recent. Ook verschillen ze wel eens volgens de geraadpleegde bronnen. Volgens ADSEI (het vroegere NIS) en de website Non-Profit Data telde men alhier begin 2008 3.441 vreemdelingen. Volgens ons eigenste OCMW: 4.163 (inclusief wachtregister). Volgens onze bevolkingsdienst ging het op 31 december 2008 (dus begin dit jaar) om 3.805 vreemdelingen (met wachtregister: 4.398) en op 1 maart laatstleden om 3.901 personen. Het wordt dus tijd dat men binnen het bestuur de cijfers en de gehanteerde begrippen ietwat coördineert.

1000 en 1000 geeft 2000

Nu goed.
Vertrekkend van die 4.200 vreemdelingen besluit het stadsbestuur eensklaps dat er daarvan een 1000-tal personen een nationaliteit hebben van een land waar de islam de overheersende godsdienst is. Dat is wel een hachelijke redenering. (Nog afgezien van het feit dat er Koran-rechtsgeleerden zijn die menen dat ieder mens waar ook ter wereld moslim is, maar dat nog niet weet.)
Welke landen beschouwt onze dienst integratie als Moslimlanden? Geen idee.
Tot de oemma behoren minstens 44 landen, met de Islam als staats- of hoofdgodsdienst. Heeft men voor ieder van die landen nagegaan welk percentage inwoners de Staat of iemand anders van de zedenpolitie daar als moslim beschouwt? (Zie hierover nog voorgaand stuk.)

Voor de aardigheid heb ik eens opgeteld hoeveel vreemdelingen alhier komen uit landen behorend tot de Al-oemma Al-islammiyya. Het zijn er 1.164. Het gaat hierbij dan ook om Bosniërs uit Herzogovina, Oezbekistan (51), Syrië, Somalië en dergelijke meer. Voor de klucht.

Laat ons zonder te vitten nu maar aannemen dat het er duizend zijn. Voor de Maghreb-landen zijn we bijna zeker dat het om bijna 100 procent gelovigen gaat, al of niet praktizerend. Of huichelend, net als de kaloten die wij zijn.
Begin dit jaar telden we hier 529 Marokkanen, 94 Algerijnen en 29 Tunesiërs. Plus de 90 Turken komen we alreeds aan 742 personen met een islam-erfgoed. Tel daar nog wat Irakezen bij, Iraniërs, Indonesiërs, Pakistani, Lybiërs en Egyptenaren en we komen rakelings aan dat ronde getal 1000. Goed zo.

Maar nu wordt de berekening steeds lastiger.
In Kortrijk telt men nog ongeveer 4.200 personen (4.257 volgens het OCMW) die de Belgische nationaliteit verwierven door toekenning of naturalisatie.
Kent men bij de dienst bevolking of integratie wel de origine van die personen? Het kan bij die allochtonen toch ook om Fransen gaan, Nederlanders? Het is toch een beetje raar dat de stadsdienst hier zomaar op die 4.200 nieuwe Belgen eenzelfde percentage hanteert om het aantal moslims te berekenen. Uitkomst dus: ook 1000 moslims.

2000 en 1000 geeft 3000

Tenslotte zijn er ook moslims die hier geboren zijn. De zogenaamde tweede en derde generatie. Merkwaardig is dat Stad over het aantal daarvan slechts een vermoeden heeft. Zegt dat een inschatting van het aantal hier binnen de moslimgemeenschap geboren kinderen een groot giswerk is. Hoezo? Doen die ouders dan geen aangifte meer ?
Stad vermoedt met veel twijfel dat het hier gaat om een 1000-tal personen. Kent men hun domicilie niet?

P.S.
In sommige Nederlandse gemeenten hangen aan het stadhuis lijsten uit van personen die plotseling spoorloos zijn verdwenen. Ongelooflijk. Met hun door het stadsbestuur aangeduide vermoedelijke zoektocht naar een nieuwe bestemming !! Veelal Arabische namen. Ze zijn niet dood hoor. Ze zijn gewoon weg. En de gemeente vraagt dan of je soms weet waar ze zijn. Gemeente wil waarschijnlijk ergens iets recupereren. Maar wat?

Allez.
’t Is goed, we zijn met 3.000 in onze oemma.
Vrede zij met u. De westerse bekeerlingen laten we gemakshalve terzijde. Afvalligen ook.

Wat vermoedt de moskeevereniging Attakwa nu zelf over het aantal gelovigen?
Zie NOG een volgend stukje 2ter bismi’llah.

We zijn nog altijd aan het tellen…
Uitslag kan nog lang op zich wachten.
Maar kennis van bepaalde data is nu eenmaal nodig, in afwachting van de meeting tegen de erkenning van een moskeevereniging die het Vlaams Belang op 30 maart organiseert in het V’tex-gebouw.

Het is overigens niet zo vanzelfsprekend om te definiëren wat de termen islam en moslims inhouden. De term ‘islam’ wordt meestal aangezien als godsdienst, terwijl de Islam (met hoofdletter) kan wijzen op een beschaving, een alles omvattende (totalitaire?) levensbeschouwing en bijgaand rechtssysteem.
In deze laatste betekenis van het woord Islam maakt bijvoorbeeld de Moslimexecutieve gewag van zo’n 400.000 mensen in België wiens erfgoed bepaald is door wat we maar gaan noemen islamitisch denken. Het gaat dan om personen met de nationaliteit van land van herkomst, genaturaliseerden, vluchtelingen uit islamitische landen, bekeerlingen, Belgische kinderen uit islamitische families.

Hoeveel moslims er precies zijn is dus geen gemakkelijke vraag, want bij volkstellingen informeert men ook al niet meer naar onze religieuze achtergrond. Daarnaast bestaat er bij de islam niet zoiets als een doopregister bij het toetredingsritueel. Het uitspreken van de geloofsbelijdenis (eventjes tellen hoeveel goden en profeten er zijn) verbonden aan de juiste levenswijze volstaat.

Dan maar het aantal praktiserende gelovigen tellen? Volgens een Humo-enquête (2007) bij personen van Noord-Afrikaanse en Turkse origine zetten 60 procent van de ondervraagden zelden of nooit een voet in de moskee, terwijl ze zich toch min of meer selectief houden aan bepaalde leefregels.

Schattingen van het aantal moslims in België lopen ver uit elkaar. Op internet variëren de cijfers van 350.000 (in 2004) tot 628.751 (in 2005). Het laatste cijfer komt van een socioloog (Jan Hertogen) die een wiskundige methodologie hanteert. Te lang om uit te leggen nu, maar het berekeningsprincipe is als volgt. We gaan na hoeveel procent moslims gekend zijn in het land van oorsprong van migranten, hun ouders of voorouders en passen dit procent dan toe op het in België wonend aantal inwoners van vreemde afkomst volgens hun land van oorsprong.
Per gemeente rekent de socioloog voor de Maghreb-landen en Turkijje bijvoorbeeld met een percentage van 98 procent.

In Kortrijk heeft men geprobeerd om een gelijkaardige methode toe te passen.
Maar het is bij heel grof giswerk gebleven.

(Wordt vervolgd. Bismi’llah 2bis.)